“Je neemt grote risico’s bij alles wat je doet, maar nog grotere risico’s als je niets doet“- S. Williams.
Enkele maanden terug ging in Nederland een nieuwe internetbank open: Knab. De bank mede opgericht door een beleggingsfonds en verzekeraar. De naam is een spiegelbeeld van het woord bank met een K van de klant voorop. Een mooie gedachte wat tegelijkertijd ook vragen oproept en tot nadenken aanzet: hoe zit het dan met de anderen banken, wat klantvriendelijkheid betreft, is het niet meer vanzelfsprekend, wordt het dan extra in rekening gebracht? Hier enkele gedachten over het onderwerp banken van morgen.
Door recente ontwikkeling van internet en social media zijn de banken en verzekeraars genoodzaakt met hun business en strategie te herdefiniëren. Tegelijkertijd zijn ze natuurlijk op zoek naar de nieuwe manieren om geld te verdienen. Want daar gaat het bij banken om. Mijn waarneming: er is voldoende geld in het land aanwezig maar op een en andere manier stroomt het niet of het komt regelmatig tot opstoppingen wat natuurlijk geen sterke stroming genereert. Wat kan er gedaan worden om positieve veranderingen in de situatie te brengen?
Nemen we hier als eerste de Crowdsourcing als voorbeeld. Er zijn door heel Europa talrijke platformen bekend: bijv. in Duitsland www.gruender-garage.de of www.omanet.ch in Zwitserland, waar ondernemers kunnen netwerken en, het belangrijkste, om de bank heen aan geld voor de verwezenlijking van hun droom kunnen komen. Mensen, die eerder dachten dat je voor geld naar de bank moet, doen nu in feite het tegenovergestelde, die laten de bank als kredietverstrekker links liggen en proberen het op een andere manier. In de USA wordt ruim een kwart van zakelijke leningen via crowdfunding geregeld. Dat betekent dat steeds meer bedrijven hun traditionele bank zullen gaan omzeilen.
Dit proces kan op langere termijn zelfs het voortbestaan van een rechtspersoon aan de orde stellen. Bedrijven kunnen van elkaar geld lenen of van particulieren met geldoverschotten. Dat betekent dat bijv. NV’s niet per definitie noodzakelijk zijn om een financiering te bemachtigen: en deze rechtsvorm wordt – wat vaak als escape van persoonlijke aansprakelijkheid voor eigen fouten gezien wordt- daarmee overbodig. Deze trend zal zeker door de herdefiniëring van financiële business modellen versterkt doorzetten. Weer terug naar kleine familiebedrijven met geschiedenis en traditie, waar familie al generaties garant voor kwaliteit en ambacht staat en die zelf hun rekening betalen. Van Gesellschaft naar Gemeinschaft zou de socioloog Max Weber zeggen. Is helemaal in lijn met de terugkomst van respect voor de ambacht in alle branches: van bakkerij tot en met financiële dienstverlening.
Niet echt geruststellende gedachten voor- voornamelijk grote- financiële instituten. NV’s horen op dit moment tot hun belangrijkste klanten. Wat moeten de banken ermee? Handelen! Probeer als bank een plek onder de zon te bemachtigen door proactief bij bijvoorbeeld crowdfunding op te treden. Creëer “Neue Kombinationen”. Misschien zelfs enkele crowdfunding-platforms in eigen strategie opnemen en de klanten in ieder geval op deze alternatieve methoden van financiering attenderen. Verbind eigen reputatie en goede naam met een van de platforms als garantie voor de financiële zekerheid. Jazeker, zou dat een behoorlijke omslag in de in de laatste eeuw opgebouwde mentaliteit betekenen.
Hetzelfde zien we nu trouwens met het business model van verzekeringen gebeuren. Ook die schuift richting crowd, via Internet, persoonlijk en betekenisvol, zoals in de Middeleeuwen door de collecte in de kerk. Kijk naar het voorbeeld van www.friendsurance.de Er zullen binnenkort andere voorbeelden volgen. Geen complexiteit, menselijk en toegankelijk- dus helemaal in lijn met de trends van deze tijd. Wat dacht je van JOOIN, op 10 december in Nederland geïntroduceerd, een tandverzekering tegen ongevallen zonder basisverzekering.
Bij de herdefiniëring van de business en verbouwing van de strategie hoort natuurlijk aanpassingen van de organisatie. En hier ziet men duidelijk mogelijkheden voor de banken als netwerk van zelfstandige professionals ( ‘Supertemps’),die zich via netwerken en social media verbinden en geen vast dienstverband hebben maar zichzelf (en elkaar) opdrachten via Internet verschaffen. Dat zijn potentiële bankadviseurs die geen dienstverband met de bank hebben en dus geen verkopers maar echte adviseurs zijn (lang leve consultative selling!) En de klanten die hun adviseurs beoordelen! Zo ontwikkelen banken ook richting social company op weg naar het herstel van vertrouwen.
Tegelijkertijd vereist onze dynamische tijd van de banken en overige financiële instellingen een flexibele instelling. Werken met zelfstandige professionals in plaats van keurig in huisstijl geklede (voorspelbare) interne adviseurs en reageren op dynamiek van de klantenwensen en -behoeften (zeker met het oog op het feit dat ook traditionele bedrijven in de toekomst steeds meer tijdelijke projecten van zelfstandige professionals worden) en ontwikkelingen zoals crowdfunding. Flexibiliteit wordt in het financiële sector net als in het bedrijfsleven een sleutelwoord: het wordt zelfs synoniem voor continuïteit.
Van lean&mean naar lean&meaning. Vermenselijking. Herken je het? Samen op weg naar een betekenisvolle georganiseerde en menselijk functionerende bank van de 21e eeuw waar klant (zakelijk en particulier) centraal staat en niet alleen in de naam van de bank maar in het hoofd en hart van de bankiers.
