Google heeft het punt bereikt waarop het even goed een werkwoord als de naam van het bedrijf is geworden. Het gebruik van ‘google’ in de omgangstaal is ondertussen zo normaal geworden dat bij het Amerikaanse Hooggerechtshof een petitie is ingediend die wil dat moederbedrijf Alphabet het handelsmerk op het woord opgeeft.
De term ‘googelen’ is inmiddels zo algemeen, dat het voor het bedrijf steeds moeilijker wordt om het intellectuele eigendom te behouden. Hoe populairder een handelsmerk wordt, hoe meer het eigendom van het volk dreigt te worden.
Nee. Vergelijk het met iemand die zich te veel blootstelt aan de zon. Ook dat wordt schadelijk. Onder het Amerikaanse handelsmerkenrecht, wordt een merk dat zo algemeen als woord wordt gebruikt als ‘verlaten’ beschouwd. Dat gebeurt wanneer een merk of dienst een markt in die mate domineert dat de term een indicator wordt van een specifiek product, eerder dan van het bedrijf dat het product maakt of de dienst levert.
Denk aan ‘een kleenex’, ‘een bic’, ‘een aspirine’ of ‘een thermos’. (Voor oudere lezers ‘een kodak’.) Wie ‘Kleenex’ zegt denk aan een zakdoekje dat uit een doos komt, eerder dan aan het bedrijf in kwestie. In dat verband kunnen straks ook Uber en Netflix aan de beurt zijn, twee merken die steeds vaker in het gewone taalgebruik van de Amerikaan opduiken.
In advocatentaal heet dit merkverwatering of in het Engels genericide, wat een samenstelling is van generiek (in de betekenis ‘algemeen’, ‘merkloos’) en -cide (‘moord’).
Bedrijven doen al wat in hun bereik ligt om het te voorkomen, voornamelijk door te verhinderen dat het zo ver kan komen. Een goed voorbeeld daarvan is Adobe, dat zich met hand en tand verzet tegen het gebruik van het werkwoord ‘photoshoppen’.
In 2006 werd ‘google’ als werkwoord toegevoegd aan de woordenboeken OED (Oxford English Dictionary) en Merriam-Webster. Ook een reeks Nederlandstalige woordenboeken vermeldt ‘googelen’ als: opzoeken op internet.
Google zelf was ‘not amused’: “Bad. Very, very bad,” schreef het in een blogpost. Maar Chris Gillespie, de man die de petitie bij het Hooggerechtshof indiende, is het daarmee niet eens.
