In Maleisië denken ze dé oplossing te hebben voor nepnieuws: flinke straffen, maar dan niet voor de platforms die het mogelijk maken, maar de verspreiders zelf. De eerste man die veroordeeld is onder de Maleisische ‘Anti-Fake News Act’ is door de rechtbank schuldig bevonden aan het plaatsen van een video op YouTube met nepnieuws. Hij claimde daarin dat de politie vijftig minuten nodig had om te reageren op een 112-bericht waarin gemeld werd dat een 34-jarige man (die lid zou zijn van Hamas) was vermoord.
De Inspector General van de politie wist echter te bewijzen dat het slechts acht minuten duurde en daarom werd Salah Salem Saleh Sulaiman veroordeeld tot een boete van meer dan 2000 euro omgerekend. Die kon hij niet betalen, dus spendeert hij de komende maand in de cel. De straffen kunnen flink oplopen: de maximale boete is meer dan een ton euro, maar die zal bedoeld zijn om de platforms (die ook een boete kunnen krijgen) te straffen. Sulaiman mag dan wel een onwaarheid op YouTube hebben gezet, maar als dat de norm is, dan kan de helft van de uploaders wel de cel ingeknikkerd worden. De straf matcht niet helemaal met het vergrijp, als je het van buitenaf bekijkt.
Maleisië is één van de eerste landen waarin er echt wetten zijn aangenomen om nepnieuws te bestrijden. Dat lijkt een goed idee, totdat je bedenkt dat de premier van Maleisië zelf middenin een corruptie-schandaal zit waar miljarden mee gemoeid zijn. Activisten vrezen dus (vermoedelijk terecht) dat de nieuwe wet alleen maar zo snel is aangenomen omdat het een prima wapen is tegen meningen die de regering niet aanstaan.
Wetmakers in het land hebben zich al tegen de wet uitgesproken met dezelfde klachten. Het is al te gemakkelijk om echt nieuws nepnieuws te maken en met wat forse boetes en eventuele celstraffen mensen te weerhouden om kritische dingen te delen. Dat staat dan weer haaks op het in principe goede idee om ook de verspreiders van nepnieuws te bestraffen, maar hier gaat het duidelijk te ver. Die balans tussen het mogelijk maken van straffen voor mensen die het niet zo nauw nemen met de waarheid en willens en wetens onware dingen verspreiden en het tegenhouden van censuur vanuit de regering is tricky: hopelijk wordt er in de EU iets beter mee omgegaan.
[Afbeeldingen © Designer491 – Adobe Stock]
