Steeds meer Nederlanders ontdekken het Virtual Private Network (VPN). Dat komt onder meer door het thuiswerken, maar ook doordat het wordt gebruikt om bijvoorbeeld geografische blokkades te omzeilen. Veel Nederlanders kiezen voor een gratis VPN. Dit terwijl dit lang niet altijd de meest veilige optie is. Met gratis aanbieders is het oppassen geblazen, en wel om deze redenen.
Een van de grootste problemen met gratis VPN’s is dat ze apparaten van gebruikers kunnen infecteren met schadelijke software. Uit een onderzoek van CSIRO uit 2016 bleek zelfs dat van de 10 VPN’s die waren geïnfecteerd waren met malware, zes ervan gratis waren.
De meeste malware komt op het apparaat door malafide reclames. Dat mag geen verrassing heten: aanbieders van gratis VPN apps zijn afhankelijk van adverteerders om geld te verdienen. Die reclame kan dus ook malware bevatten. De adverteerder hoeft niet gecontroleerd te zijn. Ook cybercriminelen kunnen reclame inkopen.
Bij malware wordt het apparaat van de gebruiker blijvend geïnfecteerd met schadelijke software. Dat kan zelfs uitlopen op bijvoorbeeld ransomware, waarbij de computer van de gebruiker in zijn geheel wordt gegijzeld. Alle data wordt dan versleuteld en tegen enorme sommen geld kan de data terug worden gezet. In de praktijk blijkt het dan vaak om oplichting te gaan.
Veel gratis aanbieders zien de gebruiker als het product. Niets in het leven is echt gratis, dus VPN’s ook niet. Als je een gratis VPN gebruikt, is de kans groot dat de aanbieder allerlei gegevens bijhoudt. Zo zou het kunnen zijn dat de aanbieder je surfgedrag bijhoudt: naar welke websites ga je op welke tijdstippen en wat doe je daar dan precies? En hoe kan daar een advertentie bij worden bedacht waar jij op zou klikken?
Deze informatie wordt verkocht aan adverteerders. Om de informatie inzichtelijk te maken, worden de gegevens eerst verzameld in een databestand. Zodra er genoeg gegevens bekend zijn, verkoopt de gratis aanbieder de gegevens. Zo kan de gratis dienst toch geld verdienen en voort blijven bestaan, om weer een aanwas van nieuwe data te vergaren.
Soms gebruiken aanbieders van VPN’s zelfs embedded trackers om meer over hun gebruikers te weten te komen. Ongeveer tien procent van de aanbieder heeft een tracker, terwijl de kans nog een keer zo groot is dat er twee of drie trackers worden gebruikt. Je bent als gratis gebruiker dus echt zelf het product.
Waarschijnlijk komt het als een schok, maar gratis VPN’s kunnen je hele browser kapen en direct overnemen. Zo zijn er gratis VPN’s die de browser helemaal overnemen en doorverwijzen naar andere sites. Zo was er in het verleden een aanbieder van gratis VPN die standaard bij producten doorverwees naar Alibaba.com en eBay.com.
Dit soort gratis VPN’s vormen een gevaar voor de gebruiker. Niet alleen is het een aantasting in de privacy, maar komt ook de veiligheid van de gebruiker in het geding. Daarom is het verstandiger te kijken naar een betaalde aanbieder. Je kunt online talloze proefperiodes vinden. Dan kun je zelf bepalen welke aanbieder het best bij je past. En je hebt een tijdje gratis een VPN gebruikt. Dat is ook winst.
[Fotocredits © Denys Prykhodov – Adobe Stock]