Soms heb je pijn of lijkt er iets niet helemaal goed te zitten en kijk je even online wat andere mensen met diezelfde problemen doen. Wel of niet naar de huisarts? Echter kom je dan al snel terecht in het werkveld van Dr. Google. Want ja: wat betekent het eigenlijk als je pijn hebt in je achterhoofd? En is voetschimmel wel zo onschuldig? Hoewel thuisdokteren veel nadelen kent, kent het zeker voordelen.
Veel medische sites sluiten niets uit. Dat betekent dat wanneer je bijvoorbeeld last hebt van rugpijn, je al snel van ‘het is gewoon spierpijn’ naar ‘dit zijn de beginselen van verlamming’ kunt schieten. Eén keer een soa en je bent er bij wijze van spreken al geweest als je een blik werpt op de gemiddelde thuisdoktersite. Het grootste nadeel aan thuisdokteren is waarschijnlijk dat het advies veel te algemeen is, waardoor menig klacht kan betekenen dat er totaal niets aan de hand is of dat je doodgaat, plus alles daartussenin. Bovendien kan Dr. Google niet goed uitvragen of je bijvoorbeeld nog andere klachten hebt, waardoor advies geven erg lastig is.
Hoewel je er zeker niet oneindig wijs van wordt (die doktersopleiding is niet voor niets zo lang met zoveel coschappen), doe je zeker wel kennis op over een bepaald onderwerp als je online zoekt naar de oplossing voor je probleem. Is het bijvoorbeeld een heel ongemakkelijk probleem, zoals aambeien, dan is het toch fijn dat je online vast kunt kijken wat je ongeveer kunt verwachten. Je mag er zeker niet vanuit gaan dat je dat probleem hebt en dat de dokter ook daadwerkelijk x of y voorschrijft, maar je kunt je in ieder geval alvast een beetje inlezen.
Bij thuisdokteren kom je soms ook op fora terecht en hoewel het zeker leerzaam is om de ervaringen van anderen te lezen, moet je je hierbij wel iets goed beseffen. Het is hetzelfde wanneer je een product- of hotelreview leest: meestal schenken tevreden mensen weinig aandacht aan zo’n recensie, terwijl iemand die het niet beviel juist in de pen klimt. Juist wanneer een ziekenhuis iets niet goed aanpakt, dan spui je online je gal, al is het maar om te checken of anderen dezelfde ervaring hebben. Het nadeel is echter dat je hierdoor een heel vertekend beeld krijgt. Denk bijvoorbeeld aan het overwegen van een Mirena-spiraal: er zijn genoeg mensen die online klagen over het laten plaatsen van het spiraal of over de verdere symptomen, terwijl er ook duizenden vrouwen zijn die zich elke dag prima voelen met het spiraal en ook bij het plaatsen geen last hadden.
Toch heeft al die online activiteit van andere mensen met hetzelfde probleem ook een voordeel: je haalt er steun uit. Misschien vind je iemand die exact hetzelfde heeft meegemaakt als jij en komen jullie als lotgenoten met elkaar in contact. Het is heel fijn om iemand te hebben met wie je over je problematiek kunt praten, misschien juist wel als dat een ‘nieuw’ iemand is, zeker als diegene ook nog precies weet wat je doormaakt. Ook nadat je bijvoorbeeld een bepaalde behandeling hebt ondergaan kan het veel steun bieden om hierover te praten met anderen via fora, social media of natuurlijk in het echt.
Soms is informatie die je via Google tegenkomt wel betrouwbaar toen het werd geschreven, maar is het inmiddels zwaar achterhaald. De medische wereld innoveert ook door en hoewel dat soms tergend langzaam lijkt te gaan, zijn er zeker inzichten die gaandeweg zijn veranderd. Je ziet dat bijvoorbeeld bij het coronavirus: hierover zijn ook een paar keer de adviezen gewijzigd, omdat de medische wereld maar weinig tijd had om met een oplossing op te proppen te komen en de ziekte goed te begrijpen. Nu is het coronavirus wel wat extreem: de meeste ziektes en kwalen zijn natuurlijk al veel langer bekend en daarbij kan het soms lang duren voor er een oplossing is gevonden of een innovatie wordt doorgevoerd.
In ieder geval ben je als thuisdokter niet de enige. Veel mensen gebruiken hiervoor Google (89 procent), terwijl maar 7 procent bewust zoekt naar een patiëntenvereniging om daar meer informatie in te winnen. Onderzoek van de Universiteit van Leiden wijst het uit: toen het 1372 proefpersonen lieten Google-dokteren, bleek dat in eerste instantie elf procent de juiste diagnose zelf te kunnen bedenken, maar na Googlen wist 44 procent een juiste diagnose te stellen na Googlen. Klinkt als veel, maar vergis je niet: meer dan de helft komt dus niet uit bij de juiste diagnose na een ‘consult’ van Dokter Google.
Er zijn wel een paar tips om rekening mee te houden als je op zoek gaat naar medische informatie. Het beste advies is waarschijnlijk om niet op symptomen te zoeken, maar op ziekten. Het is dan makkelijker om te bedenken of het geschetste beeld bij jouw situatie past en eventueel via deductie bepaalde ziekten ‘uitsluiten’ (nogmaals: houd altijd een slag om de arm). Deel uiteindelijk ook met je dokter wat je hebt gevonden en waarom je denkt dat dit niet bij je past: hij of zij kan je dan meer vertellen. Het klinkt misschien als ‘verraad’ om je dokter te vertellen dat je hebt ge-Googlet, maar huisartsen zijn inmiddels allang gewend dat patiënten eerst online op zoek gaan.
En als je dan op zoek gaat, let dan op een aantal dingen om te bedenken of de informatie die je leest wel klopt. Kijk bijvoorbeeld naar de bronvermelding: is die betrouwbaar? Is een artikel niet zwaar gesponsord door een bepaalde farmaceut? Het belangrijkste advies is om meerdere bronnen te checken en om zeker een bezoek aan de huisarts te brengen, want die specialist weet het uiteindelijk het beste. Er zijn heel veel websites voor thuisdokters die niet bepaald het beste met je voor hebben, maar juist willen verkopen.
Er zijn een paar websites die betrouwbaar zijn, namelijk Geneesmiddeleninformatiebank voor bijsluiters van medicijnen, Thuisarts.nl en Betrouwbarebron.nl. Echter geldt dan nog: raadpleeg deze websites alleen om iets meer te weten te komen, maar neem dit vooral niet aan als een soort doktersadvies. Zelfs al is het door een dokter geschreven en is het advies: ga altijd naar je eigen huisarts, die je situatie kent, je even kan bestuderen en bovendien de mogelijkheid heeft om je legaal de juiste medicatie voor te schrijven. Dr. Google is namelijk niet een dokter, het is slechts een folder zoals je die in de wachtkamer bij de huisarts kunt vinden. Om je te helpen is daarnaast nog extra kennis en kunde van een expert nodig en die heeft geen .nl achter zijn of haar naam staan.