Bewijzen dat je bent wie je bent, maar ook dat je een mens bent. Het komt nog regelmatig voor in de vorm van een captcha. Hoewel dit een veiligheidsmaatregel is die in principe goed is, komen ze vaak op momenten dat het net niet helemaal uitkomt. Of: zijn de captcha’s zo slecht leesbaar of onmogelijk om te voltooien dat je het liefst je smartphone uit het raam zou gooien. Dit zijn tien redenen waarom die captcha’s zo irritant zijn.
Hoewel we vooral vaak de captcha met de vakjes en foto’s tegenkomen, zijn er ook exemplaren waarbij je letters en cijfers door elkaar ziet, maar dan helemaal vervormd. Dat zijn de moeilijkste varianten, want zie daar maar eens uit te vogelen of je naar een o of een 0 kijkt en soms lopen er zelfs letters en cijfers door elkaar. Diverse mensen hebben inloggen bij sites met dit soort captcha zelfs helemaal opgegeven. Toch weer wat minder business voor Amazon, een bekend gebruiker van dit type captcha. Daar staat soms zelfs een streep door de letters, om ze nog slechter leesbaar te maken. Is het een test of we aan een leesbril moeten of een manier om in te loggen?
‘Select all squares with traffic lights’. Zal je altijd zien, zit er een stoplicht precies op de grens van twee vakjes. Welke klik je dan aan? De scheidslijn in captcha’s is vaak heel dun, waardoor je soms niet weet welke kant van het vak je moet kiezen. Voor je het weet krijg je nóg een captcha voor je kiezen, dus je wil goed klikken. Dat wordt je dus niet altijd even makkelijk gemaakt door die ellendelingen.
Eigenlijk is zo’n captcha heel raar. Je moet bewijzen dat je geen robot bent: aan een robot. Soms hoef je gelukkig alleen een vakje aan te vinken waarbij letterlijk staat ‘Ik ben geen robot’ (dat zijn de beste captcha), maar soms moet je toch weer allerlei dingen doen om je menselijkheid te bewijzen. Sommige websites laten je zelfs een som oplossen, waarvan je denkt: maar dit is toch precies wat een robot goed zou kunnen?
Wil je bijvoorbeeld nieuwe schoenen of concertkaartjes kopen, iets waar vaak online wachtrijen voor zijn, dan helpt zo’n captcha niet. Hoewel je meestal een kwartier de tijd krijgt om in te loggen en alles in orde te maken, ben je toch gestressd. Wat als de pagina ineens herlaadt? Zo’n captcha is dan precies niet waar je op zit te wachten. Als je haast hebt, dan ben je nu eenmaal niet in voor een ‘spelletje’. Wat als iemand anders er met die nieuwe Nikes vandoor gaat, omdat jij zit te ploeteren met een captcha?
Een nieuw soort captcha is er een waarbij je een vierkant moet trekken rondom een vliegtuig. Heel vreemd, maar nog vreemder omdat het met touchscreens van smartphones niet altijd even goed werkt. Doe je hem twee keer ‘fout’, dan krijg je een foutmelding en kun je niet door in het inlogproces. Deze ellende kwam onder andere voorbij op de website van Nike en Patta, waar vandaag een speciale drop plaatsvond. Het is gek, maar vaak is de desktop als het om captcha’s gaat een betere kandidaat dan de smartphone.
In het verlengde van de dunne lijntjes, zijn er meer irritaties bij de captcha met de vakjes. Zo moet je soms dingen identificeren waarvan je helemaal niet precies weet wat het inhoudt. Een voorbeeld is motoren versus scooters, wat vaak voorkomt in de bekende captcha, maar ook zijn er nieuwe captcha die je nog gekkere dingen vragen: bijvoorbeeld of je alle lachende honden even wilt selecteren. Lachende honden? Precies, waarschijnlijk ben je net zo verward als wij. Andere voorbeelden van deze moderne captcha zijn paardenwolken aanklikken (wolken in de vorm van een paard) of olifantenwolken. Hoe moet je daar nu precies chocola van maken?
Voor sommige mensen voelt een captcha als een leuk puzzeltje, maar voor anderen voelt het alsof ze gratis werk doen voor een bedrijf in kunstmatige intelligentie. Immers wordt natuurlijk alles bijgehouden: hoe snel je klikt, of je wel goed klikt: het is uiteindelijk een manier om een herkenningssysteem te trainen. Veel mensen willen niet bijdragen aan de data, maar vaak wil jij iets (namelijk ergens inloggen), waardoor je toch wel overstag gaat. Je kunt het immers niet op een andere manier oplossen die middels die captcha.
Toch zijn die paardenwolken en die lachende honden misschien niet eens zo heel slecht idee: immers is een van de ergernissen van captcha ook dat ze vaak heel homogeen in kleurgebruik zijn en het altijd gaat om ‘koude’ apparaten. Een captcha maakt je eigenlijk zelden echt vrolijk of zelden denk je: wow, wat een mooie foto. Sterker nog, de kwaliteit van de captcha-foto’s laat sowieso altijd te wensen over, waardoor je er niet echt veel positivisme uit kunt halen. Let ook maar eens op de hoeken waarop de foto’s gemaakt zijn: zou een mens die kiezen? En: waar is de natuur? Laat ons op bergen klikken of beekjes (hoewel, zonder foto’s van rivieren en grachten erbij dan).
Je zal maar UX-designer zijn en worden geconfronteerd met de captcha. Ze maken de ervaring van klanten er niet beter op, naast dat je website er ook weer iets extra’s voor moet laden. Veel UX’ers zijn er dan ook niet dol op. Zij zijn immers verantwoordelijk voor de gebruikerservaring. Nog nooit heeft iemand gezegd: “Weet je wat onze site nog fijner in gebruik zou maken? Een captcha!” En daar is een duidelijke reden voor. Of nou ja: 10 dus.
Hoewel verrast worden soms ook leuk is, is er zo’n veelheid aan captcha’s dat je nooit helemaal weet wat je van tevoren kunt verwachten. Sterker nog, in de huidige wereld vol phishers twijfelen ook veel mensen of de captcha niet een kwaadwillende internetgebruiker is of wellicht gewoon een irritante popup. Je weet nooit wat je krijgt. Moet je de vraag beantwoorden welke kleur de lucht is? Moet je een rekensom oplossen? Word je weer geconfronteerd met cijfers en letters die onleesbaar zijn? Het is kiezen tussen kwaden en juist omdat er zoveel verschil inzit, hebben veel mensen moeite om ze te doen, maar dus ook om ze te vertrouwen.
Er gloort hoop aan de horizon, want we gaan natuurlijk niet alleen opratelen wat er allemaal vervelend aan is. Zo verdwijnen captcha op steeds meer plekken. Apple neemt er afscheid van in zijn nieuwe update en steeds vaker kun je op een website anders aanmelden en dus bewijzen dat je maar gewoon een mens bent. Waarschijnlijk zijn we er morgen nog niet van af, maar er zijn inmiddels alternatieven. Toch nog een beetje goed nieuws, want echt leuk kunnen we captcha’s helaas niet maken.
