Voor het verkennen van ons oneindige heelal zijn in de afgelopen jaren twee nieuwe, deep space, ruimteogen gelanceerd. De James Webb ruimtetelescoop laat ons sinds juli 2022 al regelmatig versteld staan van wat er allemaal nog te ontdekken valt. Deze week zijn ook de eerste deep space foto’s van Webb’s Europese concurrent, of collega deep space ruimtetelescoop EUclid geopenbaard door de ESA. Die zijn zowaar nog scherper en kijken nog dieper in de donkere krochten van het heelal.
De eerste foto’s, hieronder te zien in een video van ESA, laten het potentieel van EUclid zien. De deep space ruimtetelescoop van de ESA is een, zoals de ruimtevaartorganisatie het noemt, onze detective voor het donkere universum. De taak van EUclid is onderzoeken hoe donkere materie en donkere energie ervoor hebben gezorgd dat ons universum er zo uitziet als het er nu uitziet.
“Donkere materie trekt sterrenstelsels samen en zorgt ervoor dat ze sneller ronddraaien dan alleen zichtbare materie kan verklaren; donkere energie zorgt voor de versnelde uitdijing van het heelal. Euclides zal kosmologen voor het eerst in staat stellen deze concurrerende duistere mysteries samen te bestuderen. Dat moet ervoor zorgen dat we grote sprongen kunnen maken als het gaat om ons begrip van de kosmos als geheel”, legt ESA-wetenschappelijk directeur, professor Carole Mundell, uit.
EUclid onderscheidt zich van Webb doordat de ruimtetelescoop in staat is om in één keer een opmerkelijk scherp zichtbaar en infrarood beeld van een groot deel van de hemel te creëren. De Europese ruimtetelescoop kan dieper en verder in het heelal ‘kijken’ dan Webb. Daardoor krijgen we details te zien van plekken die tot nu toe, met de huidige telescopen, alleen nog ‘zwarte vlekken’ waren. EUclid maakt ze zichtbaar.
Het is dus voor het eerst dat de mens zo ver en met zoveel details in de verste uithoeken van het heelal kon kijken. Daardoor kan EUclid de komende jaren (decennia wellicht) miljarden sterrenstelsels observeren en verkennen.
“Nooit eerder heeft een telescoop zulke haarscherpe astronomische beelden van zo’n groot deel van de hemel kunnen maken en zo ver in het verre heelal kunnen kijken. Deze vijf afbeeldingen illustreren het volledige potentieel van Euclides; ze laten zien dat de telescoop klaar is om de meest uitgebreide 3D-kaart van het heelal tot nu toe te maken, om enkele van zijn verborgen geheimen te onthullen”, aldus ESA.