Het is een groot contrast: vorige week had iedereen het nog over Spotify op een positieve manier: het jaarlijstje Wrapped werd volop gedeeld en dan zie je ineens weer hoe veel gebruikers die app heeft. Tenminste, we hopen niet dat je ze alle 550 miljoen volgt op Instagram. Deze week ziet er echter heel anders uit voor Spotify: de kranten koppen dat het platform met een massa-ontslag te maken heeft en dat wordt ook door de ceo aangegeven. Maar hoe zit dat? Waarom gaat een app die zo succesvol lijkt te zijn, zo slecht dat maar liefst 17 procent van zijn personeel moet worden ontslagen?
Het komt omdat Spotify zijn kosten moet verminderen. De streamingdienst heeft enorm veel geld geïnvesteerd in de afgelopen jaren, vooral in 2020 en 2021. Het ging natuurlijk aanzienlijk meer doen met podcasts, sloot dure contracten af met beroemdheden zoals Joe Rogan en Kim Kardashian en ondertussen nam het steeds meer mensen aan om zijn ambities te verwezenlijken. Echter blijkt het toch iets te hard te hebben willen gaan.
Hoewel Spotify het zeker niet slecht doet: het heeft 551 miljoen gebruikers en 220 miljoen betalende gebruikers, en dat ook nog eens in 184 regio’s. Het is de grootste streamingdienst en daardoor zou je denken dat het Spotify allemaal wel voor de wind gaat. Echter kost innovatie geld. Volgens Spotify-ceo Daniel Ek investeerde het bedrijf in 2020 en 2021 enorm veel, omdat het voordeel kon halen uit goedkoper kapitaal. Maar de economische omstandigheden zijn uiteraard wereldwijd veranderd en dat geldt ook voor Spotify.
Of, om het in de woorden van ceo Ek te zeggen: “Om deze beslissing te begrijpen, denk ik dat het belangrijk is om Spotify met een heldere, objectieve bril te bekijken. In 2020 en 2021 hebben we geprofiteerd van de mogelijkheid van goedkoper kapitaal en hebben we aanzienlijk geïnvesteerd in teamuitbreiding, contentverbetering, marketing en nieuwe marktsegmenten. Deze investeringen hebben over het algemeen vruchten afgeworpen en hebben bijgedragen aan de toegenomen productie van Spotify en de robuuste groei van het platform in het afgelopen jaar. We bevinden ons nu echter in een heel ander klimaat. En ondanks onze inspanningen om de kosten het afgelopen jaar te verlagen, is onze kostenstructuur nog steeds te groot voor waar we moeten zijn.”
Het is deze week niet voor het eerst dit jaar dat Spotify mensen moet laten gaan. Het heeft al twee ontslagrondes gehad dit jaar. Even overwoog het nog om dan maar in 2024 en 2025 voor kleinere ontslagrondes te gaan, maar er is een te groot probleem ontstaan in de financiële structuur voor Spotify om zich dat te kunnen veroorloven. De Spotify-ceo gaat verder: “Ik realiseer me dat een verlaging van deze omvang voor velen verrassend groot zal aanvoelen, gezien het recente positieve winstrapport en onze prestaties.” De kloof is echter toch te groot. Betekent dit dat Spotify een inschattingsfout heeft gemaakt? Dat is moeilijk te zeggen: een verschuiving in de economie is natuurlijk nooit helemaal te voorspellen. Aan de andere kant is het veelbetekenend dat dit niet eens de eerste ontslagronde van het jaar is, en dan ook nog zo’n fikse…
Spotify zegt dat het indrukwekkende resultaten heeft bereikt, maar dat dat vooral komt omdat er meer middelen waren: niet zozeer dat er nou heel efficiënt gewerkt werd. Daar wil het nu wat aan gaan doen. De productiviteit van het bedrijf is goed, maar het moet slimmer en creatiever te werk gaan. Meedogenloos vindingrijk noemt Ek het zelfs. Het wil de vindingrijkheid van zijn mensen terugvinden en daarvoor moet iedereen die nog wel bij het bedrijf werkt in 2024, zijn schouders onder gaan zetten. Een andere strategie, maar nog steeds worden er wel risico’s genomen. Of, zoals Spotify het liever noemt: gedurfde gokjes.
We hopen dat Spotify geen VanMoof doet: op een te grote voet leven terwijl het dat eigenlijk niet kan veroorloven. De fietsen uit Amsterdam werden vrij snel erg bekend. Echter was het probleem van VanMoof dat het zo snel groeide: het kon het niet goed bijhouden. Het maakte nieuwe fietsen die eigenlijk onvoldoende getest waren: de S3 e-bike had veel technische problemen. Maar door het maatwerk waren de onderdelen ook niet oneindig op voorraad. Echter had VanMoof nog een ander probleem: het kon geen financiering rondkrijgen om verder te groeien.
In dat opzicht is Spotify dus bepaald geen VanMoof: het kan tot nu toe lekker groeien, alleen moet het oppassen met waar het zoal in investeert en hoe veel mensen het aanneemt om die groei te kunnen bewerkstelligen. Het is dus wel degelijk een andere situatie, maar je kunt je wel afvragen of beiden niet dezelfde fout hebben gemaakt in het te ambitieus zijn. Overschatten lijkt wel een logische conclusie als je kijkt naar een bedrijf dat al twee keer eerder dit jaar honderden mensen liet gaat, om vervolgens vlak voor het einde van het jaar nog eens 1500 mensen op straat te zetten.
Eén ding is zeker, het maakt Spotify niet een heel aantrekkelijke werkgever: al is het natuurlijk wel tof om mee te werken aan een app die zo geliefd is. Het risico dat je daar echter maar kortstondig aan kunt werken ligt overduidelijk wel op de loer. Zeker in economisch onzekere tijden heb je dat in principe bij menig werkgever, maar Spotify heeft zich behalve die leuke Wrapped vorige week dit jaar niet van zijn beste kant laten zien. Overigens ook niet echt naar de gebruikers toe: het belooft inmiddels al geruime tijd dat er Hi-Fi geluidskwaliteit naar de streamingdienst komt, maar dat is er nog steeds niet. Het wordt wel binnenkort verwacht, maar ook dat hebben we eerder gezegd… Plus, dan was er ook nog de eerste prijsstijging in de geschiedenis van Spotify én worden kleinere artiesten straks minder snel betaald op het platform..
Het is te hopen dat Spotify in 2024 inderdaad echt vindingrijk wordt, want dat heeft de streamingdienst nodig voor zowel zijn medewerkers als zijn luisteraars, de artiesten en uiteindelijk zichzelf.