Bij sommige mensen roept het woord Betamax vooral vraagtekens op, maar mensen die het kennen weten vaak wel: dat was een soort videobandsysteem dat het uiteindelijk heeft afgelegd tegen VHS. Sommigen hadden thuis wel een Betamaxspeler staan, want in de jaren ‘80 werden deze apparaten wel echt gemaakt en gebruikt. Of je het kent of niet: deze week stappen we in de tijdmachine en reizen we terug naar de tijd van de Betamax: de jaren 80 dus.
Hoewel, helemaal de jaren ‘80 alleen was het niet. Betamax werd in 1975 uitgevonden door Sony. Echter was het vooral de jaren ‘80 dat de Video 2000 en VHS-oorlog uitbrak waarbij het VHS-systeem het won. De reden was dat er nu eenmaal meer beschikbaarheid in was en dat de ‘videorecorder’ zoals we die kennen breder beschikbaar was. Best lullig, want eigenlijk was Betamax beter.
Je kunt het een beetje vergelijken met dvd en Bluray: hoewel Bluray eigenlijk beter is, zien we nog steeds dat veel films gewoon op dvd verschijnen. Betamax bood een hogere resolutie (260 beeldlijntjes in plaats van 240, al kwam daar later zelfs 290 en 500 lijns bij) en het beeld was ook stabieler. De geluidskwaliteit was ook aanzienlijk beter en Betamax-videorecorders gingen doorgaans minder snel stuk. Zeker toen Sony in 1983 de Beta Hi-Fi introduceerde, wat hifi-audio bood op een band.
Betamax mag het dan verloren hebben, er werd nog best lang doorgeproduceerd: pas in 2015 kondigde Sony aan dat Betamax-videocassettes na 41 jaar niet meer zouden worden gemaakt. De apparatuur zelf wordt al sinds 2002 niet meer gemaakt. Het was trouwens niet alleen Sony die Betamax-recorders produceerde, er waren ook Beta-videorecorders van Toshiba, Pioneer, Aiwa en NEC. Heb je er thuis nog een staan, gooi die dan niet zomaar bij het grofvuil. Er staan op Marktplaats Betamax-videorecorders die maar liefst 400 à 500 euro opbrengen.
Betamax heeft er waarschijnlijk wel voor gezorgd dat VHS wat beter zijn best ging doen en daar zijn we het dan ook dankbaar voor. Het heeft bovendien ook een interessante rechtszaak gewonnen: eentje waarbij Sony en het hooggerechtshof van de Verenigde Staten met elkaar overhoop lagen over hoe video opnemen in huis illegaal zou moeten zijn. Gelukkig kwam het uiteindelijk door de makers van peer-to-peer file sharing-software waardoor Betamax het won en er dus gewoon, volledig legaal thuis kon worden opgenomen.
Waarschijnlijk is die rechtszaak een van de leukste dingen aan die Betamax: je kunt je nu niet meer voorstellen dat je überhaupt iets zou opnemen van de televisie. We kunnen dankzij onze televisiekastjes tegenwoordig alles terugkijken wat we maar willen. Dat was echter dus ooit anders en mede dankzij Betamax (en softwaremakers) is dat dus toch een stuk normaler geworden. Het mag de videobandoorlog dan niet hebben gewonnen, wel deze belangrijke rechtszaak dus.
Plus, uiteindelijk is Betamax er helemaal niet zo slecht vanaf gekomen. Betacam was een systeem voor opnames van televisieshows en dat is juist decennialang op grote schaal gebruikt. Het had waarschijnlijk niet bestaan zonder Betamax. Sony is er uiteindelijk dus eigenlijk heel goed uitgekomen. En uiteindelijk hebben we dus ook veel aan de technologie gehad, want misschien is je favoriete tv-show hier wel mee opgenomen: en dan bedoelen we ditmaal dus niet thuis via de recorder.
