Er is een nieuwe brandbrief verstuurd door wetenschappers over de staat van het klimaat. Maar liefst 15.000 experts laten in een rapport weten dat er een kritieke fase aanbreekt van de klimaatcrisis. Klinkt ernstig, maar wat houdt het in?
In het rapport, dat niet geheel toevallig een maand voor de klimaattop in Azerbeidzjan uitkomt. Er wordt gesproken over een onvoorspelbare nieuwe fase en dat klinkt onheilspellend. Toch kun je het zelf ook al zien: de temperatuurrecords die worden gebruiken, het extremere weer… We stoten bovendien meer broeikasgassen uit dan ooit. De experts zeggen dat de omstandigheden waarin de planeet nu verkeerd, nog nooit door ons als mensheid zijn waargenomen: zelfs niet door onze prehistorische voorvaderen.
Er zijn ook mensen die denken dat dat wel meevalt en dat de wereld net als vroeger in de ijstijd gewoon naar een ander tijdperk gaat. Wat je ook gelooft, in ieder geval is duidelijk dat we te maken hebben met een veranderend klimaat. De experts doen dat aan de hand van 35 vitale functies van de aarde. Het aantal mensen op de wereld is daar deel van, maar ook hoeveel bos er is, hoeveel ijs in de zee wordt verloren en subsidies voor fossiele brandstoffen. 25 van de 35 van die functies hebben records verbroken in de afgelopen jaren en dan niet op een positieve manier.
De onvoorspelbaarheid zit hem in de extremen die extremer worden en korter op elkaar plaatsvinden. We kunnen daardoor minder goed van tevoren bedenken wat er staat te gebeuren, laat staan erop anticiperen. De enige manier waarop we daar iets aan kunnen doen, is proberen iets te doen aan wat dat waarschijnlijk veroorzaakt. Zorgen dat we dus iets voorzichtiger met onze planeet omgaan, om hopelijk dat extreme weer te kunnen afremmen. De onderzoekers stellen dat het zoveel mogelijk stoppen met fossiele brandstoffen de nummer een prioriteit zou moeten zijn.
Maar voor veel initiatieven, ook buiten die fossiele brandstoffen, is waarschijnlijk veel geld voor nodig: geld dat de arme landen die het eerst met klimaatverandering te maken hebben niet hebben. In Azerbeidzjan moeten er nieuwe afspraken worden gemaakt over hoe rijkere landen hiermee omgaan. Nu bestaat er ook al zo’n afspraak, maar die loopt af in 2025. Of rijke landen daarna nog steeds 100 miljard euro per jaar moeten uittrekken voor klimaatfinanciering, dat wordt in Bakoe bepaald.
Toch blijft het motto: een beter milieu begint bij jezelf van kracht. Heb je een auto, bedenk dan of je die echt nodig hebt. Is het winter, probeer dan een trui aan te hebben in huis in plaats van te stoken. Het voordeel is dat dit soort gedragsaanpassingen ook zorgen voor minder hoge kosten: de fiets pakken naar de supermarkt is gratis ten opzichte van de auto. Een trui aandoen is ook gratis, in plaats van gas of elektra verbruiken om je huis warm te stoken.
Natuurlijk is wat jij doet een druppel op een gloeiende plaat, want er staan kolencentrales in bijvoorbeeld China die nog veel erger zijn: maar zo kun je in ieder geval doen wat er in jouw macht ligt en bezig zijn met wat in principe iedereen zou moeten bezighouden. En zo uiteindelijk hopelijk ook de bazen van kolencentrales.
