In Australië wordt er gewerkt aan een wet om sociale media te verbieden voor iedereen die onder de 16 jaar oud is. Het is een beetje zoals met alcohol: dat mag je pas vanaf een bepaalde leeftijd, wat het mede daardoor door sommige jongeren juist gewild maakt.
Het grote verschil is alleen dat alcohol kopen makkelijker te controleren is. Daar is immers een andere persoon bij aanwezig die dan je ID kan checken. Dat is op sociale media al een stuk moeilijker. Niet alleen omdat die personen er niet in zulke grote aantallen zijn, maar ook omdat niet iedereen zich er even prettig bij voelt om zijn identiteitsbewijs over het internet te versturen. Hoewel er de laatste tijd steeds meer manieren bij zijn gekomen om dat op een veiligere manier te doen, gaat het nog steeds veel mensen een brug te ver.
Het is een interessante om over na te denken: wat als we ook in Nederland een verbod krijgen op sociale media tot 16 jaar? Wat zou dat bijvoorbeeld betekenen voor het gebruik van de mobiele telefoon door jongeren? Wat zou het betekenen voor het onderhouden van sociale contacten? Is bovendien WhatsApp dan nog wel mogelijk? Dat is weliswaar minder openbaar als een sociaal netwerk, het wordt wel degelijk als een sociale app gezien. We verwachten dat het hier echt gaat om Instagram, Snapchat en TikTok, al is het de vraag welk bedrijf dan straks het eerst opstaat en met een soort alternatief komt dat wel precies in de mazen in de wet springt.
In ieder geval willen ze het in Australië vrij streng aanpakken: je mag niet op sociale media als je onder de 16 bent, ook niet als je ouders je wel toestemming geven. Of dat er ook echt doorheen komt, is nog afwachten: het is nog een voorstel. In ieder geval denkt de overheid ook niet dat er een overgang moet zijn: het is gewoon van de ene op de andere dag dan over en uit voor iedereen onder de 16. Wat er dan met hun accounts gebeurt is onduidelijk: gaan die op pauze, worden die gesloten? Dat laatste lijkt wel heel hard. Aan de andere kant kan iemand op die manier nog een extra reden hebben om de wet te omzeilen.
Mocht je in Australië wonen, reken dan niet op veel coulantie van de overheid. Het geeft aan dat het voor zowel TikTok, Snapchat of Instagram ooit mogelijk zal zijn om veilig te worden gemaakt voor kinderen. Dat is dan ook de reden voor de overheid om te zeggen: tot hier en niet verder. Of eigenlijk: tot over een jaar en dan niet verder, want het zou wel pas gaan om een verbod dat een jaar nadat het voorstel wordt aangenomen dan ingaat. De reden dat de overheid het niet bij ouders wil neerleggen is dat er hiermee een oneerlijke situatie wordt gecreëerd waarin ouders zich mogelijk gedwongen voelen om het wel toe te laten voor het kind, wanneer het bij andere kinderen ook wordt toegelaten.
Klinkt an sich al heel ingewikkeld, om te zorgen dat mensen zich aan deze wet houden en hoe ze dan hun leeftijd bewijzen, maar het wordt nog ingewikkelder. Je krijgt als jongere of ouder/verzorger geen boete als het kind toch online op social media gaat. De sociale mediaplatformen krijgen die verantwoordelijkheid. Zij moeten de leeftijden gaan verifiëren en op basis hiervan het juiste doen. Daar zitten Meta en co totaal niet op te wachten. Het is meer werk, maar ook zou het inbreuk plegen op de privacy en vindt bijvoorbeeld Meta dat ouders zouden moeten beslissen wat hun kinderen al dan niet mogen.
We zien dit overigens niet heel snel ingevoerd worden in Nederland, al verwachten we wel door verdere wetgeving vanuit de EU een verandering in hoe we sociale media gebruiken. Maar of die regels dan alleen voor jongeren zijn of uiteindelijk voor iedereen van toepassing worden, simpelweg omdat het nu eenmaal moeilijk te controleren is, dat is iets waar de EU dan iets over moet beslissen. In ieder geval wordt het interessant om te zien wat er down under gebeurt als deze wetgeving ingaat en wat de verdere haken en ogen eraan zijn. Hoe is het bijvoorbeeld voor jongeren die op vakantie zijn in Australië? En hoe is het voor Australische jongeren die juist zelf naar het buitenland op vakantie zijn? Veel vragen voor iets wat inderdaad wel een oplossing kan gebruiken.
