In twee jaar tijd is het aantal fraudegevallen door malafide betaalverzoeken op Marktplaats met meer dan driekwart (76,5%) afgenomen. Werd met deze vorm van oplichting begin 2021 nog gemiddeld, volgens schattingen van de politie, nog vijf tot acht ton buitgemaakt, is dat inmiddels nog ‘slechts’ tussen de 125.000 en 200.000, zo blijkt uit nieuwe schattingen van de politie. Dit succes kan op het conto van een Limburgse aanpak geschreven worden. Twee jaar geleden kreeg de politie in deze provincie het verzoek om een oplossing te vinden voor het probleem van de betaalverzoekfraude.
Met die opdracht ging de Limburgs politie, na een grondig inventarisatie van het probleem en de werkwijze van cybercriminelen, aan de slag. Daaruit bleek dat 90 procent van de fraudegevallen plaatsvonden via Marktplaats.
Gebruikers van de verkoopsite werden vaak slachtoffer van betaalfraude nadat zij ingegaan waren op een frauduleuze, phishing, betaallink, zogenoemd voor het controleren van de betaalgegevens van een koper of verkoper. De ontvanger van het betaalverzoek moest via zo’n link 1 cent overmaken. In werkelijkheid werden op die manier de bank- en betaalgegevens van de betreffende gebruiker gestolen en konden de criminelen de bankrekening ‘leegtrekken’.
De politie waarschuwt al jaren tegen deze vorm van fraude. Gelukkig, zo blijkt ook uit de successen die de afgelopen twee jaar behaald werden, daalt het aantal slachtoffers dat in deze vorm van oplichting trapt nu met grote stappen.
Vervolgens is de Limburgse politie nauw gaan samenwerken met Marktplaats om het deze vorm van fraude terug te dringen. “Bij het cybercrimeteam doen we niet alleen aan opsporing, maar zetten we ook stevig in op het voorkomen en verstoren van het criminele proces. Een belangrijk onderdeel van die laatste twee aspecten is de samenwerking met het bedrijfsleven. We kunnen cybercriminaliteit namelijk niet alleen bestrijden. Door het sluiten van slimme allianties willen we voorkomen en verstoren dat cybercriminelen slachtoffers weten te maken. Voor ons was het dan ook een logische stap om bij het signaleren van een stijging van het fenomeen betaalverzoekfraude via het handelsplatform Marktplaats contact te leggen met deze partij”, aldus Sylvia Laurensse van het cybercrimeteam van de politie in Limburg.
Marktplaats startte daarop met een campagne waarbij gebruikers van het platform gewaarschuwd werden om niet op dergelijke betaalverzoeken in te gaan. De site maakte het tevens moeilijker voor gebruikers om buiten het platform om contact te leggen met andere gebruikers. Zo werden de telefoonnummers beter afgeschermd. Daardoor werd het moeilijker om de frauduleuze phishing linkjes via SMS of WhatsApp naar de beoogde slachtoffers te sturen.
“Naar aanleiding van de inzichten van het team hebben wij onder andere technische maatregelen doorgevoerd op het platform, waardoor bijvoorbeeld telefoonnummers van particuliere gebruikers niet langer automatisch zichtbaar werden bij plaatsing van een nieuwe advertentie. Gebruikers van het platform moeten nu bewust kiezen om het telefoonnummer zichtbaar te maken en hierbij verplicht een voorlichtingstekst over deze vorm van fraude doorlopen. Daarnaast hebben wij via gebruikersemails en notificaties miljoenen gebruikers voorgelicht over deze vorm van fraude. Voor de inhoud van deze campagne hebben we wederom nauw samengewerkt met het team”, zegt Maaike Veeling, woordvoerder van Marktplaats.
