Spotify heeft een duidelijk signaal afgegeven: na podcasts wil het zich nu gaan richten op audioboeken. Op zich een heel logisch stap: als mensen graag luisteren naar andere mensen die praten, waarom dan niet naar mensen die een verhaal voorlezen? Er kleven een heleboel voor- en nadelen aan audioboeken: dit zijn ze.
Het is de nummer één reden waarom podcasts populair zijn: je hebt je handen vrij om andere dingen te doen. De een luistert wanneer hij of zij de was opvouwt, de ander terwijl hij of zij in de auto zit. Hetzelfde geldt uiteraard voor audioboeken. Je kunt misschien beter niet luisteren tijdens werk, omdat je aandacht dan ergens anders is, maar als je iets doet waarbij je je brein iets minder hard nodig hebt, dan is het ideaal. Uiteraard moet je bij autorijden je hersens er ook bij hebben, maar over het algemeen zijn er ook veel momenten waarop je wel iets kunt luisteren.
Wanneer je een boek leest, dan gaat je brein er vanzelf allerlei voorstellingen bij maken van wat er wordt omschreven, maar ook hoe de hoofdpersonen er in jouw hoofd uitzien. Als iemand een boek voorleest, dan is dat proces iets minder in jezelf. Je associeert dat boek uiteindelijk waarschijnlijk ook met die stem. Aan de ene kant wordt hierdoor dat gedeelte in je hoofd toch wat meer ingevuld, maar aan de andere kant kan een vertelstem een boek enorm goed tot leven brengen. Meer nog dan je misschien zelf had kunnen bedenken.
Als je een boek koopt, dan wil je er meestal even rustig voor gaan zitten om het boek te lezen. Nu kun je naast de boekwinkel op een bankje gaan zitten en gaan lezen, maar een audioboek kun je ten eerste op welk moment dan ook kopen en ten tweede meteen beginnen met luisteren. Het is daarmee wel wat minder een moment voor jezelf zoals een boek.
Op zich moet je voor heel veel zaken je telefoon opladen, maar een audioboek gaat niet werken zonder een apparaat om het op af te spelen. Er is stroom voor nodig en dat is bij een gewoon boek niet het geval. Hierdoor ben je altijd afhankelijk van een stopcontact als je lang achter elkaar zou willen luisteren (of een powerbank).
Als je naast iemand ligt en ‘s avonds in bed nog wil lezen, dan krijg je misschien wat ruzie over het licht dat aan staat. Je hebt om een boek te lezen in het donker altijd licht nodig. Om een boek te luisteren dan weer niet. Met oordopjes in heeft de persoon naast je überhaupt geen idee dat jij nog urenlang naar een boek luistert, terwijl hij of zij allang slaapt.
Stel je bent op vakantie en je leest lekker een boek op het strand. Even zwemmen in de zee? Ja hoor, hop boek aan de kant en een frisse duik nemen. Je hoeft niet zo snel bang te zijn dat iemand er met je boek vandoor gaat. Je telefoon daarentegen: die kun je niet alleen door de zandkorrels beter niet op het strand neergooien, maar ook wordt die eerder gestolen, waardoor zo’n kwartiertje zwemmen in de zee toch wat minder ontspannen voelt.
Bij een boek weet je nooit helemaal hoe lang je ermee bezig bent, tenzij je enorm veel leest. Bij een audioboek weet je exact hoeveel uren je kunt luisteren om het boek uit te ‘lezen’. Hierdoor kun je het luisteren bijvoorbeeld verdelen over meerdere dagen, als je het per se voor een bepaalde datum moet hebben gelezen. Erg handig!
Er zijn steeds meer boeken die niet lineair zijn: je hoeft dus niet per se hoofdstuk 1 te lezen, dan hoofdstuk 2, en zo verder. Er wordt door sommige auteurs juist aangeraden om het boek per hoofdstuk te lezen dat jou interessant lijkt. Dat gaat niet werken bij een audioboek, tenzij je heel specifiek naar een bepaald hoofdstuk kunt skippen. Toch zal dat minder snel gebeuren, omdat je geen overzicht hebt: je ziet niet met je ogen wat je kunt verwachten, waardoor even ergens doorheen skippen niet zo makkelijk gaat.
Je kunt boeken natuurlijk na het lezen weer doorverkopen, maar denk ook aan je bagage: ze nemen ruimte in die een audioboek niet nodig heeft. Die staat gewoon op je telefoon (of ergens in een server, bereikbaar via je telefoon). Hierdoor kun je meer andere dingen meenemen op reis. Je moet alleen met je telefoon wel bedenken dat je de bestanden ook offline beschikbaar moet maken, want streamen in het vliegtuig is op veel plekken niet mogelijk (of heel duur).
In een boek kun je met een highlighter belangrijke zaken aankaarten, wat misschien niet zo handig is als je het nog wil doorverkopen, maar wel als je het bijvoorbeeld voor een tentamen nodig hebt. Het is in een audioboek niet mogelijk om notities te maken op de pagina of iets te highlighten.
Als je met een visuele beperking een boek wil lezen, dan is dat ofwel niet mogelijk, of je hebt allerlei tools nodig. Een audioboek heeft dat niet: als je oren nog prima werken, dan kun je toch nog van een boek genieten. Het werkt uiteraard ook andersom: heb je juist gehoorproblemen, dan heb je weinig aan een audioboek en zal een gewoon boek alles voor je betekenen.
Er is voor beide media veel te zeggen en het is dan ook geheel persoonlijk wat je zelf graag hoort of leest. Misschien dat het zelfs met het genre te maken heeft waar je voor kiest: 50 Shades of Grey klinkt waarschijnlijk toch beter in je hoofd dan wanneer een frivole vertelstem het allemaal opratelt. Hoe dan ook is het fijn dat we door audioboeken gewone boeken op een nieuwe manier kunnen ervaren.
