UPDATE (19-01, 08u25): Providers gebruiken frequenties nog niet bij vliegvelden, eerste vluchten wel al geannuleerd.
De angst van de luchtvaartmaatschappijen voor de activering van de 5G C-band in de VS is groot. In de uren nadat een aantal grote luchtvaartmaatschappijen de noodklok luidden (zie oorspronkelijke artikel hieronder), meldden AT&T als Verizon dat de uitrol vandaag weliswaar doorgaat, maar dat beide providers de betreffende frequentiebanden rond luchthavens niet zullen inzetten.
Die beslissing heeft de angst en voorzichtigheid van een aantal luchtvaartmaatschappijen echter niet kunnen wegnemen. De eerste maatschappijen hebben al aangekondigd dat bepaalde vluchten naar bepaalde Amerikaanse steden geannuleerd zijn. Dat geldt onder andere voor Emirates. Zij vliegen, tot nader order, niet meer op Boston, Chicago, Dallas-Fort Worth, Houston, Miami, Newark, Orlando, San Francisco en Seattle. New York, Washington DC en Los Angeles staan wel nog op de lijst van actieve bestemmingen in de VS.
Andere luchtvaartmaatschappijen die al aangekondigd hebben vluchten naar bepaalde Amerikaanse bestemmingen op te schorten, zijn Air India, Japan Airlines en ANA. De Japanse luchtvaartmaatschappij heeft besloten om de Boeing 777 voorlopig niet in te zetten op vluchten naar de VS. Die routes worden nu met een 787 gevlogen, al lukt dat niet voor alle bestemmingen. Die vluchten worden geannuleerd.
Omdat de woensdag in de VS pas net begint (het was daar op het moment van deze update tussen middernacht en drie uur in de ochtend), zijn er nog geen berichten over annuleringen van Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen. Ik heb inmiddels ook een vraag uitgezet bij KLM. Zij vliegen vanuit Amsterdam op Houston, Los Angeles, San Francisco, Las Vegas, Atlanta, Chicago, Minneapolis, New York, Washington DC en Boston. Als ik een reactie krijg, dan voeg ik die in een volgende update hier toe.
UPDATE (14u15):
UPDATE (14u40): KLM laat in een eerste reactie weten dat ze de situatie rondom 5G en vluchten naar de VS op dit moment nog aan het bekijken zijn. Een klein, eigen, onderzoekje naar KLM vluchten die momenteel onderweg zijn naar de VS laat zien dat die momenteel met een Airbus (Boston, Salt Lake City en Atlanta) of Boeing 787 (Los Angeles, Houston en San Francisco) uitgevoerd worden. Let wel, daar zitten ook vluchten bij die met toestellen van Delta uitgevoerd worden, als onderdeel van het SkyTeam. Die vluchten hebben ook een KLM-vluchtnummer.
UPDATE (15u25): Aanvankelijk had Boeing het advies uitgebracht om de 777 niet meer in te zetten voor vluchten naar bepaalde luchthavens in de VS. Japan Airlines meldt zojuist dat de vliegtuigfabrikant dat advies weer ingetrokken heeft. De FAA heeft de betreffende luchtvaartmaatschappijen al geïnformeerd dat de Boeing 777 GEEN last heeft van de 5G-netwerk storingen en dat het toestel gewoon overal naar toe mag vliegen.
“Today on January 19, we have received confirmation from the FAA (Federal Aviation Administration) that there is no longer a problem with the operation of the Boeing 777 and we will resume service to the U.S. mainland with Boeing 777 from January 20”, aldus Japan Airlines op haar website.
UPDATE (15u50): Inmiddels benoemt een van de andere luchtvaartmaatschappijen, ANA, specifiek dat de telecomproviders besloten zouden hebben de uitrol van C-Band 5G gedeeltelijk (langer) uit te stellen. Dat is de reden dat deze airline vanaf morgen (20 januari) weer normaal, ook met de 777, op de VS zal vliegen. “As the launch of the 5G service in the U.S. has now been partially postponed, operation of ANA flights from Jan. 20 will follow the normal schedule based on FAA notification that there is no safety issue with the operation of Boeing 777 aircraft to the U.S. airports that we serve.”
In de afgelopen uren hebben maatschappijen, waaronder Lufthansa, British Airways en Singapore Airlines besloten om, waar mogelijk, de 777 niet in te zetten op vluchten naar de VS. Vluchten waarbij dat niet mogelijk is, worden geannuleerd. Op dit moment houden zij nog vast aan dat besluit, zo meldt Reuters.
UPDATE (20-01, 19u15): KLM heeft vandaag ook een officieel statement gepubliceerd over de 5G-situatie in de VS. De airline gaat, op basis van instructies van vliegtuigfabrikanten, de toesteltypes per vlucht naar de VS, waar nodig, wijzigen. De verwachting is dat dit slechts een minimale impact zal hebben op het vluchtschema. Het volledige statement staat hieronder.
Veiligheid heeft de hoogste prioriteit voor KLM. We hebben de ontwikkelingen over de verdere uitrol van 5G-netwerken in de VS daarom de afgelopen tijd op de voet gevolgd. Het besluit om door te zetten met de verdere uitrol van 5G in de Verenigde Staten, levert voor de luchtvaart mogelijk risico’s op. Deze risico’s door 5G bestaan alleen in de Verenigde Staten.
IATA, Boeing, Airbus en de Amerikaanse luchtvaartautoriteiten hebben bekeken hoe er veilig naar de VS gevlogen kan blijven worden. KLM heeft de instructies ingeregeld en daarmee is de impact op ons vluchtschema minimaal.
Omdat niet alle type toestellen in de KLM-vloot hetzelfde zijn, zijn de effecten van de 5G uitrol anders en kunnen er daardoor type wijzigingen nodig zijn naar bepaalde bestemmingen in de VS. KLM zal vanzelfsprekend onze passagiers zo goed mogelijk hierover informeren.
Oorspronkelijke artikel:
Het is al een aantal maanden een punt van discussie. Vormen 5G netwerken een gevaar voor het vliegverkeer? Dat klinkt erg verontrustend, maar verdient wel wat nadere uitleg. Het betreft namelijk het gebruik van het spectrum in de zogenoemde C-band. Dat zijn de 3,5+ GHz 5G-frequenties. De storingen zouden veroorzaakt worden door het spectrum tussen 3,7 tot 3,98 GHz. Die liggen, zo is al uit diverse tests gebleken, te dicht bij de frequentieband die door bepaalde landingssystemen van luchthavens gebruikt worden voor de communicatie tussen de ‘grond’ en landende toestellen. Om precies te zijn gaat het over storingen die de 5G frequentiebanden kunnen veroorzaken in de radar hoogtemeters van bepaalde vliegtuigen. Deze systemen worden gebruikt om deze vliegtuigen, en de piloten, te assisteren bij het uitvoeren van een geslaagde landing, met name bij slecht zicht.
In de VS leidde dat er enkele weken geleden toe dat telecomoperators AT&T en Verizon de activering van die frequentiebanden voor hun 5G-netwerken met twee weken uitstelden. Dat zou nu morgen, op 19 januari, moeten gebeuren. Naast dat uitstel, waar nu dus een einde aan lijkt te komen, besloten een groot aantal luchthavens en de FAA dat deze landingssystemen daar niet meer gebruikt mogen worden. Volgens de luchtvaartindustrie zou dat ertoe kunnen leiden dat bepaalde vluchten geannuleerd moeten worden, of moeten uitwijken naar andere luchthavens.
Een aantal Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen hebben nu een brandbrief gestuurd naar de minister van Transport, Pete Buttigieg, de voorzitter van de Federal Communications Commission (FCC), Jessica Rosenworcel, de FAA-beheerder Steve Dickson en de directeur van de National Economic Council van het Witte Huis, Brian Deese. Een kopie van die brief is bij Reuters beland.
In de brief waarschuwen de maatschappijen, waaronder, de American Airlines, Delta Air Lines, United Airlines en Southwest Airlines, dat de geplande activering van de C-band 5G frequenties een ‘catastrofale verstoring’ kan veroorzaken voor vluchten in het hele land.
De luchtvaartmaatschappijen stellen dat zij door vliegtuigfabrikanten gewaarschuwd zijn dat de activering van de betreffende 5G-frequenties kan betekenen dat ‘enorme delen van de operationele vloot mogelijk voor onbepaalde tijd aan de grond moeten worden gehouden’. Daarbij lijken de verstoringen met name een impact te hebben op toestellen van fabrikant Boeing. In een verklaring benoemt United Airlines specifiek de 787, 777 en 737 modellen van Boeing. Dat zijn zo ongeveer de drie meest gebruikte toestel types.
Zij roepen de verantwoordelijke overheidsinstanties nu op om onmiddellijk in te grijpen. “Onmiddellijke interventie is nodig om aanzienlijke operationele verstoringen voor vliegtuigpassagiers, verladers, toeleveringsketen en levering van benodigde medische benodigdheden te voorkomen”, wat “chaos” zou kunnen veroorzaken en “tienduizenden Amerikanen in het buitenland zou kunnen stranden”, aldus de luchtvaartmaatschappijen in de brandbrief.
Opvallend is wel dat techneuten melden dat de betreffende C-band 5G-frequenties inmiddels al in 40 andere landen uitgerold zijn, ook in de buurt van luchthavens, zonder problemen te veroorzaken. Daarmee lijkt het probleem zich vooral voor te doen in de VS. Overigens hebben de telecomproviders in een eerder stadium al aangegeven dat zij het uitzendvermogen van 5G-masten in de buurt van vliegvelden, in ieder geval voor een periode van zes maanden, zullen verlagen.
