Het was al een issue tijdens de Olympische Winterspelen in China van dit jaar. Landen die het niet zo nauw nemen met privacy en mensenrechten, zoals China en Qatar, zijn verzot op het controleren van alles en iedereen. Dat doen ze ook met behulp van verplichte smartphone apps die alle bezoekers aan deze landen moeten installeren. Daarom is het verstandig voor dit soort reizen een aparte, lege, smartphone mee te nemen.
Nu, aan de vooravond van het WK voetbal in Qatar, is dit weer een onderwerp voor iedereen die de komende dagen en weken naar het olie-emiraat afreist om daar Oranje, de Rode Duivels of een andere Mannschaft toe te juichen.
Net als in China moeten bezoekers die in Qatar arriveren een aantal, twee, apps op hun smartphone installeren. Een van die apps, Ehteraz, lijkt een onschuldige Coronatracker. De tweede app, Hayya, is speciaal voor het WK-voetbal ontwikkeld. Helaas zijn beide apps niet zo onschuldig als je misschien zou denken.
Uit onderzoek blijkt namelijk dat beide apps waarschijnlijk informatie over gebruikers verzamelen zonder dat die daarvan op de hoogte zijn. De apps zijn dus (deels) gemaakt om de activiteiten en gangen van buitenlandse bezoekers in Qatar te bespioneren. Gegevens die verzameld worden, zijn bijvoorbeeld de gesprekshistorie (met wie heb je gebeld) en informatie over de gebruikte apps. In Qatar is homoseksualiteit verboden. Bezoekers die een LHBTI dating-apps gebruiken zouden zo de Qatarese autoriteiten ongewild informeren over hun seksuele voorkeur.
In navolging van privacy toezichthouders in onder andere Duitsland, Frankrijk en Denemarken, waarschuwt nu ook de Autoriteit Persoonsgegevens voor de ze apps en de Qatarese spionagetactieken.
Het advies is dan ook om, als je al naar Qatar gaat, een aparte, lege smartphone mee te nemen en daar de verplichte apps op te installeren. Vervolgens stop je die telefoon in je tas en doe je daar verder niks mee. Zorg er wel voor dat je primaire smartphone bij binnenkomst in Qatar nog uit staat en in je koffer of handbagage zit. Puur om te voorkomen dat een slimme Qatarese douanier het toestel ziet en je alsnog verplicht de twee apps ook daarop te installeren.