Als je het tegenwoordig over Nokia hebt, dan vergt dat enige uitleg. Sinds het Finse bedrijf en deel van haar activiteiten, met name die waar het ooit een wereldmarktleider door werd, verkocht aan een deels Chinese eigenaar (hoewel HMD Global ook in Finland gevestigd is), zijn er twee Nokia’s. Eentje richt zich nog altijd op de ontwikkeling, productie en verkoop van smartphones. Het tweede, oude, Nokia is leverancier van telecom infrastructuur en eigenaar van heel wat patenten in de telecomindustrie. Het is precies dit Nokia dat nu besloten heeft het over een andere boeg te gooien. En daarbij hoort ook een nieuw logo.
Het oude Nokia zal zich blijven bezighouden met de ontwikkeling, productie en verkoop van telecominfrastructuur. Echter, het bedrijf wil zich nog meer losmaken van de ‘smartphone’ tak. Daarom heeft het een nieuw logo onthuld. De naam blijft hetzelfde, maar het beeldmerk is nu duidelijk anders dan dat van het ‘smartphone’ Nokia.
Daarmee wil het ‘oude’ Nokia nog duidelijker maken dat het en nieuwe weg ingeslagen is. Die weg brengt Nokia op het pad van de datacenters en fabrieksautomatisering, zo stelt Pekka Lundmark. “Wij gaan ons richten op netwerken en industriële digitalisering”, aldus de CEO.
Dat betekent dat Nokia, met de stap naar datacenters en fabrieksautomatisering, straks ook in het vaarwater komt van bedrijven als Microsoft en Amazon. “Soms zijn het onze partners, soms kunnen het onze klanten zijn, maar ik ben er zeker van dat er ook situaties ontstaan waarin ze onze concurrenten zullen zijn”, aldus Lundmark.
Het is niet de eerste keer dat Nokia zichzelf opnieuw uitvindt. Ooit, nu al bijna 160 jaar geleden, begon het Finse bedrijf als een producent van rubberen producten, zoals laarzen. Het was toen gevestigd in Nokia, een dorp in Finland. Eind jaren veertig van de vorige eeuw transformeerde Nokia naar een producent van kabels.
Het telecomtijdperk van het bedrijf startte eind jaren 70, met de productie van de eerste telefooncentrales. Kort daarna, in 1981, stortte Nokia zich op de mobiele telefoonmarkt. Daar konden de Finnen profiteren van een voorsprong op de rest van de wereld. Met dank aan het feit dat de Scandinavische landen als eerste ter wereld een mobiel telefoonnetwerk uitrolden.
In de jaren 90 groeide Nokia uit tot de wereldmarktleider op het gebied van mobiele telefoons. Op haar hoogtepunt hadden meer dan vier op de tien mensen die een mobieltje bezaten, er een van Nokia. In sommige landen wist het merk zelfs een marktaandeel van meer dan 90 procent te behalen. Tegen het eind van de zero’s ging het helemaal mis voor Nokia als mobiele telefoonfabrikant.
De komst van de iPhone, en touchscreen telefoons in het algemeen, luidden het einde van Nokia’s dominantie in. Enkele verkeerde beslissingen, ingegeven door eigen ervaringen, lagen daar ten grondslag aan. Enkele jaren vóór de komst van de iPhone had Nokia al eens geprobeerd een touchscreen ‘smartphone’ op de markt te zetten. Dat werd geen succes en dus besloten de Finnen dat touchscreen kansloos was en bleven ze doen waar ze (op dat moment) goed in waren, ook nadat de iPhone de mobiele telefoonwereld op zijn kop zette.
Daarbij had Nokia ook last van de wet van de remmende voorsprong, of toch op z’n minst een variant daarop. Toen de iPhone gepresenteerd werd en in de winkels verscheen, had Nokia nog steeds meer dan 40 procent van de wereldwijde mobiele telefoonmarkt in handen. Klanten van Nokia belden vaak al meer dan 15 jaar met een toestel van de Finnen. Dan ga je niet zomaar ineens besluiten ‘het helemaal anders te doen’. Nokia was de marktleider en had dus veel te verliezen. Dat durfden de ‘stugge Finnen’ niet aan. We weten allemaal hoe dat afliep. Het marktaandeel verdampte en de paniek sloeg toe.
In 2010 leidde dat tot een samenwerking met Microsoft en Windows Phone. Een andere ‘fabrikant’ die het maar niet lukte haar smartphone producten tot een succes te maken. Samen met Nokia lukte dat uiteindelijk ook niet en dus restte Nokia niet veel anders dan afscheid te nemen van haar mobiele telefoon en smartphone tak. Sindsdien worden Nokia smartphones gemaakt door HMD Global. Een bedrijf met Chinese roots dat zich ook in Finland vestigde… zodat Nokia kon blijven roepen dat het een Fins bedrijf is. Op dit moment is Nokia, als smartphone fabrikant, niet veel meer dan een marginale speler. Net zoals een andere wereldmarktleider van weleer… Motorola.