Cashless en contactloos betalen groeien beide hard in populariteit door de komst van het Covid-19 virus. Ook al is volgen het RIVM de kans zeer klein dat het virus zich via geld verspreidt. Om het risico op overdracht van het coronavirus echter te verkleinen moedigen overheden wereldwijd het gebruik van cashless en contactloze betaalmethoden aan. De Amerikaanse Federal Reserve plaatste fysieke dollars afkomstig uit Azië zelfs in quarantaine voordat ze opnieuw in het Amerikaanse financiële systeem in omloop werden gebracht.
Uit onderzoek van de Europese Centrale Bank blijkt dat het virus 10 tot 100 keer sneller verdwijnt van een bankbiljet dan van harde, gladde oppervlakken, maar contactloos betalen wordt wel als veiliger beschouwd en daarom toch aangemoedigd. Hierdoor lijkt het alsof het coronavirus de grote driver is om af te stappen van muntgeld en bankbiljetten. Maar zijn juist de moderne betaalmogelijkheden ook niet gewoon een stuk handiger en veiliger.
Capterra, een dochteronderneming van Gartner, deed onderzoek naar de toename van contactloos betalen en keek daarbij in het bijzonder naar mobiel betalen. Hiervoor werden eind juli 6.162 consumenten uit Italië, Frankrijk, Spanje, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk en Nederland ondervraagd, in het bijzonder over het gebruik van mobiel betalen. De grote vraag is of we door de komst van het coronavirus meer openstaan voor een cashloze maatschappij nu contant geld zo veel mogelijk wordt gemeden?
– 56% van de ondervraagde Nederlanders is niet klaar voor een cashloze maatschappij. Nederland is opvallend meer behoudend over een cashloze maatschappij dan andere ondervraagde Europese landen.
– 47% van de ondervraagde Nederlanders heeft een wallet-app op zijn smartphone geïnstalleerd. Hygiëne en snelheid zijn de belangrijkste voordelen van mobiel betalen, maar er zijn zorgen over de veiligheid.
Onder de bevolking leeft de vraag of de pandemie het verdwijnen van contant geld in de hand zal werken. Mensen zijn bezorgd dat papier- en muntgeld geleidelijk zal verdwijnen. De Nederlandsche Bank lijkt die mening te delen maar geeft aan dat een cashloze maatschappij op termijn misschien wel voorstelbaar is als de belangrijkste functies voor betalen kunnen worden overgenomen door alternatieven.
De meningen zijn nog zeer verdeeld of dat echt wenselijk is. De tegenstanders van contactloos betalen winnen het voorlopig nog van de voorstanders. De meerderheid (56%) van de ondervraagde Nederlanders ziet contant geld dan ook liever niet verdwijnen.
Het merendeel is dus ondanks het contactloze beleid geen voorstander van een cashless maatschappij. In 2015 was 78% van de Nederlanders nog tegen de afschaffing van contant geld, bleek toen uit onderzoek van het EenVandaag Opiniepanel. Er heeft dus wel een verschuiving plaatsgevonden. Toen waren bijna acht op de tien mensen tegenstander, nu zijn dat er tussen de vijf à zes op de tien.
Aan de andere kant juicht 29% van de Nederlanders een cashloze maatschappij juist toe. Dit zijn vooral de meer digitaal vaardige mensen (41% van de mensen die zich zeer technisch onderlegd beschouwd is voorstander tegenover 21% van de helemaal niet digitaal vaardigen).
Uit het onderzoek blijkt verder dat 77% van de ondervraagden het liefst cashless afrekent met een pincode, mobiel of creditcard. Slecht 18% geeft aan dat ze nu nog het liefst cash betalen. Om de bezwaren tegen het verdwijnen van cash beter te begrijpen, werd de respondenten die het liefst cash betalen gevraagd wat daar de redenen voor zijn. Meer grip op je uitgave en controle houden op je geld werd hierbij als de belangrijkste reden genoemd.
Vier briefjes van twintig neertellen voelt toch best als een hele uitgave. Terwijl tachtig euro pinnen dan toch makkelijker voelt. Ook is het voor digitaal minder vaardige groepen, visueel beperkten of laaggeletterden makkelijker om zelfstandig hun eigen financiën te kunnen beheren met contant geld in plaats van digitale middelen. Contant geld helpt kinderen ook makkelijker leren omgaan maar misschien is die reden inmiddels wel achterhaald (zie onder).
Het onderzoek toont aan dat leeftijd en digitale vaardigheid een rol spelen in de acceptatie van een cashless samenleving. Hoe jonger, hoe meer toegankelijk men is voor een cashloze samenleving. Vooral de groep tussen 18 en 35 jaar staat er het meest open voor. Verder zou slechts 21% van de mensen die zichzelf niet technisch onderlegd beschouwt het prettig vinden om in een cashloze maatschappij te leven tegenover 41% van de groep die zichzelf zeer technisch onderlegd vindt.
Nederland denkt meer behoudend dan de rest van Europa over een cashloze maatschappij. Gemiddeld 47% van de ondervraagde Europese landen zou een cashloze maatschappij prettig vinden, zelfs Duitsland, waar vier op de tien mensen nog het liefst met contant geld betaalt, scoort met 41% een stuk hoger dan Nederland. In vergelijking met andere ondervraagde Europese landen staat ons land dus minder open voor een toekomst zonder contant geld en dat is best opvallend.
Meer onderzoeksresultaten zijn te lezen op de website van Capterra.
