We houden van plastic. Het is nu eenmaal een heel goed materiaal om zaken in te bewaren of te zorgen dat iets niet nat wordt. Maar we hebben er ook een hekel aan. Het verpest de oceaan en uiteindelijk ook het leven op aarde. Sommige mensen hebben hun hoop gevestigd op bioplastic, maar dat blijkt toch niet soelaas te bieden.
In een nieuw onderzoek dat werd gepubliceerd in Science of the Total Environment (via Scientias) staat dat bioplastic op veel manieren helemaal niet doet wat we zouden willen. Voor het onderzoek hebben de wetenschappers vissen bioplastic gevoerd. Niet bepaald hun favoriete kostje, maar vissen zijn niet heel kieskeurig. Ze aten het op, en helaas: ze poepten het niet weer uit.
De Forsterygion capito-vissen werden in twee groepen opgedeeld: een groep kreeg ruim een maand biologisch afbreekbare microplastics gevoerd, gemaakt van het plantaardige zeïne. Daarnaast was er die andere groep, die kreeg gewone microplastics: polyethyleen dus. En dat mogen we inmiddels wel bestempelen als de duivel onder de plastics. Wat bleek? Uiteraard is het gewone plastic funest voor de vissen. Ze maken andere zwembewegingen, ze passen hun vluchtgedrag aan en de stofwisseling van de dieren gaat anders dan normaal, en anders dan dus natuurlijk is.
Dat mag geen verrassing zijn: plastic is een heel groot probleem in de oceaan. De vraag is: hoe doet bioplastic het? Waar het inderdaad minder schadelijk blijkt te zijn voor de vissen, heeft het wel degelijk een negatieve invloed op de dieren. Hun maximale vluchtsnelheid kelderde na de blootstelling aan bioplastics. De stofwisseling van de diertjes en hoe ze zwemmen is niet veranderd door de bioplastics. Dat is op zich positief, maar je hoeft geen zeebioloog te zijn om te begrijpen dat vissen die niet snel kunnen vluchten, eerder sterven. Ze worden eerder gepakt door hun natuurlijke vijanden.
Is er geen hoop? Jawel, want er zijn meerdere manieren om biologisch afbreekbaar plastic te maken. Niet voor niets doen sommige bioplastics er langer over om te vergaan dan anderen: het hangt helemaal van die basis af. Echter blijft het dus vooralsnog niet per se de ultieme oplossing te zijn. We hopen dan ook dat de onderzoekers meerdere typen biologisch afbreekbaar plastic gaan gebruiken. En er is nog meer hoop: bioplastics zijn vrij nieuw, dus de kans dat we straks een bioplastic uitvinden dat wel op normale wijze door het lijf van een vis gaat, is aanwezig.
In ieder geval is het een goed streven om vooralsnog zoveel mogelijk varianten plastic links te laten liggen. Als het ook in een ander type bakje kan, doe dat dan. Je hoeft echt niet een milieu-activitist te zijn om een bijdrage te leveren aan het gezond houden van de oceaan. Je moet gewoon even wat vaker stilstaan bij de keuzes die je maakt en handige nieuwe mogelijkheden ontdekken om bijvoorbeeld kommetjes af te sluiten. Met bijenwas bijvoorbeeld. Hopelijk is het tijdelijk, en wordt er straks een nog beter plan bedacht, dat nog liever is voor de aarde.
