Je aanmelden op Tinder of je menstruatie bijhouden via een app: het lijkt allemaal zo onschuldig. Toch zijn er steeds meer zorgen om dit soort apps die illegaal handelen in de gegevens van hun gebruikers. Samen met 23 andere consumentenorganisaties over de hele wereld luidt de Consumentenbond nu de noodklok.
De organisaties vinden dat autoriteiten over de hele wereld actie moeten ondernemen tegen de illegale handel van gebruikersdata. De aanleiding hiervoor is een rapport van de Noorse consumentenbond. Zij onderzochten hoe tien populaire, gratis apps omgaan met de data van hun gebruikers. Wat blijkt, alle apps die ze onderzochten verkopen, zonder de gebruikers daarover te informeren, hun informatie.
Onder andere datingapps als Tinder, Grindr en Happn en menstruatie-apps als MyDays en Period Tracker Clue werden onderzocht. Allemaal spelen ze de informatie die hun gebruikers invullen door aan meer dan 135 commerciële partijen. ‘Ze doen dit zonder de gebruikers hier (goed) over te informeren of zonder toestemming te vragen’, aldus de Consumentenbond. Ook hebben gebruikers niet de mogelijkheid het delen van gegevens uit te zetten.
Als voorbeeld geeft de Consumentenbond de dating-app OKCupid. Die app verzamelt volgens het onderzoek zeer persoonlijke informatie, zoals leeftijd, geslacht, locatie, geaardheid en zelfs het drugsgebruik. De app deelt deze informatie met datahandelaren, die de data vervolgens ook weer doorverkopen.
De bond roept de Autoriteit Persoonsgegevens op onderzoek te doen naar deze ontwikkeling. ‘Politiek ingrijpen is hard nodig’, stelt Sandra Molenaar, directeur van de Consumentenbond. ‘Het Noorse onderzoek toont aan dat consumenten de controle over hun data steeds meer kwijtraken. Door deze illegale datahandel kunnen bedrijven advertenties specifiek richten op bijvoorbeeld een 26-jarige, homoseksuele, single vrouw in Amsterdam die wel eens recreatief drugs gebruikt.’
Naast het feit dat de gegevens gebruikt worden door commerciële bedrijven, waarschuwt Molenaar ook voor de mogelijkheid dat de informatie in verkeerde handen kan komen. ‘Dan bestaat het risico op bijvoorbeeld discriminatie of manipulatie en consumenten kunnen niets doen om dit te voorkomen.’
De Consumentenbond verzoekt de politiek dringend om serieus te kijken naar de illegale datahandel. ‘Het probleem van illegale datastromen moet in de kern worden aangepakt en dat is aan de politiek. Dit onderwerp moet internationaal meer prioriteit krijgen’, aldus Molenaar.
