We waren zo lekker bezig: doordat we niet meer massaal de weg opgingen, was de uitstoot van CO2 in de coronatijd aanzienlijk lager dan normaal. Helaas zijn we nu bijna terug bij hoe hevig de uitstoot was voor corona en dat is een probleem. Het betekent namelijk dat we binnen een decennium een opwarming van de aarde van 1,5 graad zullen meemaken.
Het Global Carbon Project schreef een rapport over de huidige staat van de wereld waar het gaat om CO2-uitstoot. Het is niet mals. De uitstoot was goed afgenomen tijdens de pandemie, maar inmiddels zitten we weer op een ramkoers richting het oude niveau van uitstoot (en misschien zelfs nog erger dan dat). In het rapport is te lezen waarom het zo belangrijk is om dit te meten. “Er is een grote vraag naar actuele informatie over de toestand van de antropogene verstoring van het klimaatsysteem en de onderliggende oorzaken daarvan.”
“Ten tweede hebben we de afgelopen decennia ongekende veranderingen in de menselijke en biofysische omgeving gezien (bv. veranderingen in de groei van de emissies van fossiele brandstoffen, de gevolgen van de COVID-19-pandemie, de opwarming van de aarde en de sterkte van de koolstofputten), die vragen om frequente beoordelingen van de toestand van de planeet, een betere kwantificering van de oorzaken van veranderingen in de huidige mondiale koolstofcyclus en een beter vermogen om te anticiperen op de ontwikkeling daarvan in de toekomst.”
Het is slecht nieuws dat de CO2-uitstoot niet is verminderd. We moeten namelijk erg verminderen willen we de opwarming van de aarde niet verergeren. Er wordt een wereldwijde CO2-uitstoot van 40,6 miljard ton verwacht in 2022. Dat is maar een klein beetje minder dan wat het in 2019 was en dat was een recordjaar. Er is onder andere veel uitstoot verwacht door fossiele CO2-emissies die blijven stijgen en uitstoot doordat we het land anders gebruiken en veel bossen wegkappen. Eentiende van de fossiele uitstoot komt door dit soort landgebruiksveranderingen. 58 procent vindt plaats in Congo, Brazilië en Indonesië.
Qua ‘normale’ uitstoot zijn het India en de Verenigde Staten die de hoogste emissies hebben. Zeker omdat die ook nog flink gaan stijgen: 1,5 procent in de VS en 6 procent in India. Waar we altijd snel verwijzen naar China waar allerlei fabrieken staan, is het echter juist China dat met 0,9 procent zorgt dat de emissies in dat land dalen. Aan de andere kant komt dat wel vooral door de lockdowns van 2022. In Europa nemen emissies af met 0,8 procent.
De afname wereldwijd is dus niet-bestaand. De CO2-uitstoot neemt alleen maar toe. Er wordt tijdens belangrijke klimaattops altijd vanalles beloofd, maar we zien nu op basis van wetenschappelijke bevindingen dat daar niets van te zien is in de CO2 die we de lucht insturen. Het is jammer, want veel mensen hoopten dat het coronavirus een soort nieuwe start was. We zagen ook meteen veranderingen: iedereen bleef thuis en de fossiele brandstoffen in de lucht daalden enorm.
Er werden plannen gemaakt om groen terug te gaan, maar dat blijkt nu hartstikke grijs te zijn: de files zijn in Nederland terug van weggeweest en parkeerterreinen staan vol met auto’s. Wederom zeggen onderzoekers het nu: we moeten onmiddellijk grote veranderingen doorvoeren bij vooral koolstofintensieve activiteiten, want anders kunnen we de opwarming van de aarde niet voorkomen.
Het wordt echter steeds moeilijker: de CO2-uitstoot moet in 2030 zijn gehalveerd, voordat de uitstoot na twintig jaar 0 is. CO2-neutraal in 2050? Het is nog ver weg, maar als we kijken naar de voortgang, dan is dat jaar akelig dichtbij, maar de CO2-neutraliteit nog heel ver weg. We moeten jaar op jaar net zo weinig uitstoot hebben als we hadden in 2020.
Echter zijn er nu nagenoeg geen coronamaatregelen en is iedereen weer net zo hard als eerder met de auto naar werk aan het karren, draaien de fabrieken weer volop en wordt er nog steeds veel ontbost. COP27 in Egypte komt eraan en dan zullen wereldleiders weer nieuwe plannen maken, maar het is uiteindelijk niet alleen aan die leiders: het is juist aan iedereen om zijn steentje bij te dragen. Het is een cliché, maar wel een broodnodig iets om te zorgen dat onze planeet bewoonbaar en gezond blijft.
