Er zijn weinig haat-liefde-verhoudingen zo duidelijk als bij kunstmatige intelligentie en muziek. Enerzijds zorgt het ervoor dat artiesten keihard worden genept, anderzijds zien we ook dat muziek juist mogelijk wordt door AI.
Warner Music maakt nu bijvoorbeeld een film over de Franse zangeres Edith Piaf, die niet in deze vorm mogelijk was zonder kunstmatige intelligentie. Het gaat om een biopic over haar leven en hierin wordt geen actrice ingezet, maar AI om de Franse zangeres tot leven te laten komen. Waarschijnlijk voel je het al: dat is ingewikkeld. Enerzijds doet het denken aan het protest van acteurs eerder dit jaar, om de inzet van AI boven acteurs. Anderzijds is het natuurlijk ook ingewikkeld om iemand die dood is als een soort zombie weer tot leven te wekken.
Toch kan het werken: de stem van kok Anthony Bourdain in zijn eigen documentaire werkte goed en ook die was met AI gemaakt. Daar was het alleen een stem: hoe zit dat met iemand echt op beeld laten zien? We weten nog niet precies hoe Warner het gaat aanpakken, maar er komt dus wel degelijk een AI-Edith. En de vraag is: hoe ver kan dat gaan? Kunnen we straks ook weer nieuwe muziek van de zangeres verwachten, terwijl ze inmiddels al vele jaren niet meer onder ons is? Waar trek je die grens?
Nu heeft Warner Music voor de AI-animatie van Edith Piaf wel toestemming gevraagd -en gekregen- van haar nabestaanden, maar ook dat is vrij heftig: hoe bepaal je zoiets voor iemand die er niet meer is, en die in haar leven nooit deze technologieën gekend heeft en er dus ook geen mening over kon hebben? Plus: hoe zorg je dat je het zo echt mogelijk maakt: weet je immers wat iemand heeft gezegd, gedaan, hoe hij of zij bewoog in een situatie. Je koorddanst over een dunne lijn. Maar tegelijkertijd is dat ook juist waar AI voor is: je kunt ook een animator aan de slag zetten, maar AI heeft juist als bijzondere eigenschap dat het van alles kan leren over hoe iemand beweegt op basis van oude beelden, waardoor het op die manier een levensechte kopie kan maken.
Qua muziek maken is AI ook een zege en een vloek: Universal Music sleept Anthropic bijvoorbeeld voor de rechter omdat de chatbot nieuwe muziek maakt, die helaas wel erg lijkt op die van echte artiesten. Het gaat dan om chatbot Claude (wat gezien onze nieuwe Nederlandse artiest Claude ook wel iets ironisch heeft) die auteursrechtelijk beschermd materiaal zou kopiëren en verspreiden. Lady Gaga, Taylor Swift en Billie Eilish zijn artiesten die onder het Universal-label vallen en waarschijnlijk is het ook hun muziek die wordt ‘nagedaan’ door de AI. Eerder ontstonden er ook al samenwerkingen tussen The Weeknd en Drake, terwijl de twee heren al een tijdje niet samen een studio zijn ingedoken: ook hier is sprake van AI om ‘nieuwe’ muziek te creëren en die wordt door artiesten niet op prijs gesteld.
Maar er zijn ook veel artiesten die baat hebben bij AI. Within Temptation heeft meerdere video’s gemaakt met AI, waaronder de clip voor Bleed Out, die je in dit artikel kunt bekijken. Hoewel de band hoopt dat er binnenkort wat meer wet- en regelgeving rondom AI is en dus iets meer duidelijkheid over wat mag en niet, ziet het ook voordelen. En die gebruikt het dus ook in zijn nieuwe clip. Mede omdat het normaliter veel duurder zou zijn om de videoclips te maken op de manier die nu met AI wel kon. Videoclips die normaal ook veel later pas zouden komen omdat het met de hand animeren veel meer tijd kost. Within Temptation is niet de enige Nederlandse band die er heil inziet. Ook dj Don Diablo maakte een clip aan de hand van kunstmatige intelligentie. Rapper Snelle presenteerde laatst zijn nieuwe album met een AI-video.
Het nieuwe nummer van The Beatles had er ook niet kunnen zijn zonder AI. Ook die vind je in dit artikel. 50 jaar nadat de band uit elkaar ging maakt ‘het’ nu toch een liedje. Now and Then werd gezongen door John Lennon voordat hij doodging en nadat Paul McCartney de demo in 1994 ontving van Yoko Ono was er nog een poging het op te nemen en af te maken. Maar de kwaliteit zorgde ervoor dat dat niet doorging. Nu, mede dankzij AI, kon dat heuglijke moment van het releasen van een nieuwe single toch nog doorgaan, ook al is er inmiddels helaas nog een Beatle ontvallen.
Het is natuurlijk wel bijzonder dat er op deze manier toch nog een nummer van de Beatles gemaakt kan worden, en het is ook wat meer geaccepteerd omdat AI nu zorgt dat de kwaliteit beter wordt, in plaats van dat het met compleet nieuwe muziek komt. Maar, zoals Within Temptation al stelt: wet- en regelgeving is wel nodig om AI wat meer van een kader te voorzien. Dat is beter voor de artiesten, voor de fans en uiteindelijk dus ook voor de muziekindustrie zelf.