De jaren ’70 heb ik niet meegemaakt maar steeds vaker lees en hoor ik dat de huidige tijd waarin wij leven meer en meer vergelijkingen gaat vertonen met “the seventies”. Hoewel dat niet zo slecht is wat betreft de mode of de muziek, kan ik bijna met zekerheid zeggen dat men de economie van de jaren ’70 niet terug zou willen zien.
Het was een decennium van een hardnekkige mix van hoge inflatie, toenemende rentes en lage economische groei. Economen hebben lang gedacht dat die combinatie niet meer van deze tijd was maar het beleid van o.a. de centrale banken wereldwijd (met name de FED en ECB) bewijst het tegendeel.
Bijna dagelijks komen berichten voorbij over de inflatie in Nederland. De Nederlandse inflatie staat nu op een ongekende hoogte van 14,5% (oktober 2022, CBS). Voor volgend jaar verwachten de Europese Centrale Bank (ECB) en een aantal grote Nederlandse banken dat de inflatie hoog zal blijven voor de Eurozone. Volgens de Tilburgse hoogleraar Sylvester Eijffinger blijft de inflatie zelfs “permanent” en niet alleen permanent maar ook “permanent hoog”. Rekening houdend met blijvend hoge energielasten betekent dat Nederland zich moet gaan instellen op een lange periode van hogere prijzen.
Economie en psychologie zijn twee handen op een buik. Als het consumentenvertrouwen lager wordt en men vreest dat het leven veel duurder gaat worden, geeft de consument minder geld uit. De stemming onder consumenten in Nederland is somber. In oktober dit jaar was dit zelfs op een historisch dieptepunt van -59, ver onder het gemiddelde van -9 (afgelopen twintig jaar)
In de eerste helft van 2022 is een sterke vertraging waar te nemen van de wereldwijde economische groei. De centrale banken blijven hun beleid verkrappen en de rente verder verhogen om te zorgen dat de hoge inflatie terug naar ‘normaal’ kan worden gebracht, wat dan weer onvermijdelijk gaat leiden tot meer wereldwijde vertraging.
Steeds meer economen geven aan dat stagflatie vandaag de dag een ‘aanzienlijk’ risico aan het vormen is. De laatste keer dat de inflatie zodanig steeg terwijl de economische groei afremde, was in de jaren ’70. Dit is een nachtmerrie scenario voor de centrale bankiers. Hoge inflatie met lage economische groei zijn tegenoverstelde krachten waar de centrale bankiers 1 krachtig instrument voor hebben om het te kunnen bestrijden. Om de inflatie tot bedaren te brengen moet men de rente verhogen maar om een economische groei aan te wakkeren dient men de rente te verlagen. Het zogenoemde spook van de stagflatie waart nog even rond in de eurozone.
Dit artikel is geschreven door Halil Kiliç, Blogger, Investor & IT ondernemer.
[Fotocredits – Blue Planet Studio © Adobe Stock]
