Veel Nederlanders kijken reikhalzend uit naar de aanstaande zomer en de mogelijkheden om elders in Europa bij te komen van een veelbewogen coronajaar. De laatste maanden is er veel te doen geweest over het Europese coronapaspoort waarmee Europese burgers vrij moeten kunnen reizen binnen de Europese Unie in zoverre ze negatief zijn getest op corona, een recente coronabesmetting hebben doorgemaakt of, al dan niet volledig, zijn gevaccineerd tegen corona.
Het coronapaspoort dient ertoe om Europese landen te bewegen eenduidige en consistente richtlijnen te hanteren voor de inreis van Europese burgers in relatie tot het coronavirus. Met een middels een app te genereren QR-code en een groen vinkje moet het vanaf 1 juli aanstaande mogelijk zijn om jezelf relatief zorgeloos door Europa naar jouw vakantiebestemming te bewegen. Althans, dat is de systematiek die de Europese Commissie en voor ons land het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) hebben afgesproken.
De vraag is echter of de toekomstige reisadviezen van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ) voldoende zullen inspelen op de gezondheids- en veiligheidsgaranties die het Europese coronapaspoort poogt te bieden? Anders vormt het Europese coronapaspoort voor veel Nederlanders alsnog een doodgeboren kindje! En laten we eerlijk zijn, het komt in Nederland wel vaker voor dat twee verschillende ministeries volkomen langs elkaar heen werken.
Van oudsher worden voor alle buitenlanden kleurcodes weergegeven (via www.nederlandwereldwijd.nl) die iets vertellen over de potentiële (on)veiligheid voor de individuele reiziger. Hierbij moet worden gedacht aan risico’s met betrekking tot o.a. de politieke situatie, terrorismedreiging, criminaliteit of natuurgeweld in het buitenland. Hieruit vloeien na grondige analyse kleurcodes voort variërend van Groen: u kunt reizen, Geel: let op, er zijn risico’s, Oranje: alleen noodzakelijke reizen tot Rood: niet reizen.
Sinds corona worden ook de gevaren voor de Nederlandse volksgezondheid expliciet betrokken bij de totstandkoming van dergelijke kleurcodes. Met dien verstande dat op grond van alleen het actuele aantal coronabesmettingen in een bepaald land de kleurcode hooguit als code oranje wordt weergegeven. Vooralsnog komen de reisadviezen van BZ grotendeels tot stand op grond van een analyse door het RIVM van het actuele aantal coronabesmettingen aldaar. Volgens een woordvoerder van BZ worden, in tegenstelling tot bijv. in 2020, kleurcodes met name bepaald door een analyse van het actuele aantal coronabesmettingen. Dus niet langer vanwege opgelegde quarantainemaatregelen aan inreizende Nederlanders op grond van de actuele coronasituatie in Nederland, aldus de woordvoerder.
De cruciale vraag is echter of de toekomstige reisadviezen van BZ zich ook daadwerkelijk zullen verhouden tot het Europese coronapaspoort? Twee van de drie doelgroepen die binnen de Europese Unie veilig mogen reizen met het Europese coronapaspoort houden bij terugkeer naar Nederland nauwelijks nog een gevaar in voor de volksgezondheid. Dit betreffen zowel de gevaccineerden alsmede diegenen die een recente coronabesmetting hebben doorgemaakt. De groep die is gaan reizen met een negatieve coronatest zou kunnen worden verplicht om een eendere test te overleggen voor terugkeer naar Nederland.
Ongeacht het aantal coronabesmettingen in enig Europees vakantieland is daarmee de kans dat Nederlanders het virus massaal mee terugbrengen naar Nederland relatief klein. Het gevaar voor de Nederlandse volksgezondheid wordt met de invoering van het Europese coronapaspoort per 1 juli aanstaande dus in feite geminimaliseerd. Je zou daarom ook mogen verwachten dat BZ de reisadviezen voor alle Europese bestemmingen vanaf 1 juli op grond van exclusief de coronasituatie per definitie gaat weergeven als Geel: let op, er zijn risico’s. In zoverre natuurlijk dat er in die landen geen zorgwekkende varianten van het coronavirus opduiken die de Nederlandse volksgezondheid via terugkerende reizigers alsnog zouden kunnen bedreigen.
De hamvraag blijft uiteindelijk of de reisadviezen van BZ ook daadwerkelijk zullen inspelen op de gezondheids- en veiligheidsgaranties die het Europese coronapaspoort tracht te bieden? Vooralsnog wilde de woordvoerder van BZ die ik heb gesproken hierover geen duidelijkheid geven. Hiervoor werd ik naar VWS doorverwezen. Hoezo? Begint het wijzen nu al? Laten we hopen op veel samenwerking en wijsheid bij beide ministeries!
[Fotocredits – Blue Planet Studio © Adobe Stock]