Twitch werd vorig jaar al door zijn gebruikers onder vuur genomen: het zou te weinig doen aan haatberichten. Hetzelfde geldt voor andere platformen waarop mensen samenkomen. Denk aan bijvoorbeeld Twitter en Telegram. Het social medium en de chatapp zijn de volgende invloedrijke techbedrijven die het vuur aan de schenen wordt gelegd wegens haatberichten.
Zo wil de Duitse minister van Binnenlandse Zaken dat Telegram uit de appwinkels van Google en Apple wordt verwijderd. De reden? De Amerikaanse techbedrijven moeten hun verantwoordelijkheid nemen, vindt ze. Zo schrijft de Duitse krant Der Spiegel dat haatzaaiende berichten volgens de minister onvoldoende worden tegengegaan, terwijl het al zo’n moeilijke tijd is voor de politie door allerlei coronaprotesten. In Duitsland zijn vooral zorgen over rechts-extremisme en complottheorieën.
Telegram zou veelvuldig worden gebruikt door criminelen, maar ook door oproerkraaiers die elkaar opjutten om bijvoorbeeld te gaan protesteren of bepaalde groepen mensen lastig te vallen. Normaliter worden apps die bijvoorbeeld racisme promoten geweerd uit de App Store. Telegram is een chat-app: er worden dus ook positieve gesprekken gevoerd die de wereld positief veranderen, maar het kan dus ook de andere kant op zwaaien. Telegram meent dat het zich aan de regels van Apple en Google houdt, maar de App Store-houders hebben nog geen reactie gegeven op het verzoek van de Duitse minister.
Het is een ingewikkelde zaak. Immers worden bijvoorbeeld apps als Facebook, Instagram en Snapchat ook volop gebruikt voor zowel positieve als negatieve berichten. Moeten we dat helemaal verbieden? Er is nog een andere oplossing, namelijk meer moderatie. Zorgen dat software helpt om bepaalde woorden te herkennen en uiteraard menselijke moderators inzetten om in de gaten te houden wat er allemaal op het platform gebeurt. Toch kan dat op bijvoorbeeld social media als Facebook makkelijker dan op Telegram, dat meer in privésferen wordt gebruikt.
Het is ook om die reden dat een rechter in Frankrijk heeft besloten dat Twitter transparanter moet zijn over zijn moderatiebeleid. Twitter moet prijsgeven hoeveel moderators er werken en wie het zijn. Dit komt voort uit een rechtszaak uit 2020 van meerdere anti-racisme- en anti-homofobie-organisaties die vonden dat Twitter te weinig doet tegen haatspraak. Twitter moest daarop prijsgeven wie de moderators zijn, maar ging in beroep. Het meent dat zijn moderatiesysteem goed werkt. Inmiddels heeft het aangegeven dat het nog onderzoekt wat het gaat doen met de uitspraak van de rechter.
Kortom, het lijkt erop dat veel overheden niet alleen meer willen doen tegen haatspraak, maar dat zij ook de macht van social media, apps en andere grote techbedrijven willen inperken. Dat doet onder andere de Europese Unie al langer door flinke boetes uit te delen. Inmiddels werkt het ook aan een Digital Services Act met meer regels voor online platforms.
In een zitting werd vandaag gestemd voor deze Digital Services Act, die onder andere voorschrijft hoe online platforms om moeten gaan met illegale content. Dit om een veiligere online ruimte voor gebruikers te creëren, omdat er melding kan worden gemaakt van illegale content en platforms hier door die Act op moeten reageren. Ook mag er geen informatie meer worden verzameld van gebruikers over hun gezondheid, politieke voorkeur of seksuele geaardheid. Het gaat hier dus niet per se over haatspraak, maar dit zou hier mogelijk wel onder kunnen vallen.
We verwachten dit jaar meer acties tegen online haatspraak, maar nu dus ook Europese regels die veelbetekenend kunnen zijn voor grote techbedrijven. Het is afwachten hoe Facebook, Twitter en bijvoorbeeld Snapchat hierop gaan reageren.
