Natuurlijk is technologie leuk. Natuurlijk is het fijn als je in een warm huis thuiskomt omdat je smartphone eerder via plaatsbepaling heeft vastgesteld dat je op weg naar huis bent en via het M2M internet de verwarming vast heeft aangezet. Ik zie heel veel praktische, nuttige en soms levensreddende toepassingen. Natuurlijk is het fijn dat je bloedwaardes doorgestuurd worden als dat belangrijk voor je is zodat je een gewoon leven kunt leiden.
Maar toch. Het lijkt me dat er een gevaar van een heel andere kant komt. Als je kijkt dat Google 7 op robotica gerichte bedrijven heeft gekocht in 2013 (zie automatiseringsgids, 4 december) en op 15 december Boston Dynamics, (Google Robotics) en inmiddels ook een bedrijf in kamerthermostaten, ook een robot, dan is het duidelijk dat ze alles willen weten wat we zeggen, zien, doen en denken, hoe we leven en hoe we ons gedragen. Google Glass framed letterlijk jouw kijk op de wereld en bepaalt zonder dat je er veel erg in hebt hoe jij de wereld ziet.
En zo zijn er vele TECH bedrijven die daar mee bezig zijn. Gaat Google me straks vertellen dat ik nog niet mag gaan slapen, maar nog even eerst naar de gym moet?
Gaan zelfsturende auto’s me straks vertellen dat ik niet naar Noordwijk kan, maar naar Katwijk ga omdat het te druk is in Noordwijk? Verslapt mijn aandacht en zelfsturing niet als ik ervan uitga dat de auto het wel ‘weet’?
Ik ben het zeer eens met het Rathenau Instituut dat er een technologie-bijsluiter zou moeten komen welke technologie we wel en niet zouden moeten willen gelet op maatschappelijke en psychologische effecten ervan.
Spaar ons voor zelfbeslissende machines die ook uitvoerend vermogen hebben. Drones die zelf besluiten te gaan moorden bijvoorbeeld, zonder aanziens des persoons? Die zijn er. Bij de grens van Noord en Zuid Korea. Niemand is dan verantwoordelijk voor die dooien. Lekker makkelijk. “ik ben een goed ambtenaar geweest en ik heb de logistiek van achter mijn bureau goed geregeld”.
Ik gun eenieder zijn business. maar s.v.p. een beetje doordenken met betrekking tot de consequenties. Zou dat kunnen? Zou dat mogen? Strategisch negeren van dit soort maatschappelijke consequenties is vanuit de betrokken bedrijven gezien natuurlijk geweldig slim. Maar eigenlijk misdadig. De vlieger van ‘met een lucifers kun je ook brand stichten en dat is geen reden om geen lucifers te verkopen’ gaat hier niet op. De lucifer kan niet voor zichzelf beslissen.
Zijn robots de smartphones van de toekomst die zo massaal en achteloos worden geaccepteerd zonder werkelijk besef wat ze met je kunnen doen?
What about this?
Volgens onderzoek van Oxford University heeft 47% van de huidige banen in de US een hoog risico om binnen één of twee decennia vervangen te worden door computers en robots. En dat zijn niet alleen laag betaalde en simpele baantjes. Internet, computerisering en robotisering halen daarmee de middenklasse onderuit. Realiseer je dat de middenklasse de basis is voor een vitale democratie?
Snap je dan wat er zou kunnen gebeuren? Elkaar versterkende nieuwe technologieën in handen van een beperkt aantal bedrijven grijpen diep in in jouw leven en centraliseren macht. Herverdeling van geld naar een paar mensen.
Mensen hebben gevoel en geweten. Robots niet.
Laat je niet verrassen.
