Of je het een accu noemt of een batterij, dat maakt eigenlijk niet uit. Het is een manier om energie op te slaan en langzaam vrij te geven om zo een lamp, een telefoon of zelfs een volledige auto te laten werken. Batterijen zien we bijvoorbeeld ook steeds vaker in huizen, om de uit zonnepanelen gewonnen energie op te slaan voor in de avonduren. Er is veel vraag naar batterijen, maar is lithium-ion wel zo duurzaam? Niet echt. Dit zijn vijf alternatieven.
Op dit moment is 90 procent van de batterijen die we gebruiken als consumenten gemaakt van lithium-ion. Het is een enorm slimme manier om energie op te slaan, maar tegelijkertijd is er zoveel vraag naar, dat de accu’s bijna niet aan te slepen zijn. Een voordeel is dat er zoveel makers zijn van dit type batterij, dat de producten die er gebruik van maken hierdoor ook beter betaalbaar worden. Klinkt goed, maar lithium is niet zo milieuvriendelijk. Eén ton lithium maken, dat betekent 2,2 miljoen liter water gebruiken. Juist omdat er veel in Zuid-Amerika wordt geproduceerd, ontstaan er veel problemen rondom het gebruik van water. Lithium is chemisch en heel slecht voor de grond, naast dat het ook nog luchtvervuiling veroorzaakt.
Verre van ideaal dus, die lithium-batterij al oplossing voor onze gadgets. Er is helaas nog niet echt een grote nieuwe ster aan de batterij-horizon, maar er zijn zeker alternatieven te bedenken. De eerste is recyclen. Lithium-ion-batterijen zijn heel goed te recyclen, maar dan moeten we dat uiteraard wel doen. Zeker omdat we weten dat de grondstoffen voor dit type accu opraken, is het vinden van betere manieren om te recyclen. Dit heeft op dit moment de voorkeur, want veel andere alternatieven hebben toch iets meer voeten in aarde.
Magnesium is een veelgehoorde, veelbelovende oplossing voor het probleem van lithiumbatterijen. Het kan zelfs aanzienlijk meer energie met zich meedragen dan de gewone batterij. Tel daarbij stabiliteit en een lagere prijs op en je begrijpt dat magnesium een kanshebber is. Kan het nog mooier? Zeker: magnesium blijkt namelijk twee keer zoveel energie aan te kunnen omdat er steeds twee elektronen vrijkomen bij de ontlading van de batterij. Win-win, toch?
Zout is een veel natuurvriendelijkere optie en is qua chemische samenstelling erg gelijkwaardig aan lithium. De sodium-ionbatterij wordt gemaakt zonder dat er allerlei belangrijke bronnen opraken in de natuur. Je kunt het zelfs gewoon maken met een vaatje tafelzout. Het is echter wel wat minder krachtig dan de lithium-variant, terwijl het in gewicht juist zwaarder is. Vooral dat laatste heeft enorm invloed, denk maar aan het gewicht van een auto. In het verlengde hiervan is ook zeewater een optie, echter hebben beide sodium-oplossingen (letterlijk en figuurlijk) helaas minder kracht dan hun lithium-broer.
IJzer zou ook een interessant alternatief zijn, omdat het heel lang en efficiënt energie kan vasthouden. Het zou zelfs betrouwbaarder zijn dan lithium. Echter is er een groot nadeel en dat heeft niet eens echt te maken met gewicht: maar wel met grootte. Je zou een ijzerbatterij niet makkelijk even in een laptop of smartphone stoppen, want het moet juist altijd kleiner en lichter als het om accu’s voor deze gadgets gaat.
Waar veel mensen hennep vooral associëren met ‘groenten uit Amsterdam’ of het materiaal om bijvoorbeeld stoffen te maken: zou het ook geschikt zijn om batterijen mee te produceren. Lithium is out: hennep en boron carbide is in. Hennep is een heel goede bron: het groeit als kool, het is veelzijdig en het is veel natuurlijker om te verwerken (en te kweken). Ze zijn ook veiliger, omdat hennep niet zo vreselijk brandgevaarlijk is.
Andere alternatieven zijn bijvoorbeeld siliconen of aluminium-ion. Zelfs glas wordt genoemd als een mogelijke stand-in voor lithium-ion. Elk materiaal heeft zo zijn voordelen, maar helaas ook nadelen, waardoor het erop lijkt dat magnesium de grootste kanshebber is om verder te worden onderzocht.
