De ontwikkelsnelheid van een significant deel van de applicaties vergroten met een factor vijf. Dat lijkt haast te mooi om waar te zijn, maar toch is dat precies wat Kadaster heeft gerealiseerd. Het geheim zit in een opgezette ontwikkelstraat op basis van het low-codeplatform Mendix, draaiend op het SAP Cloud Platform.
Het Kadaster registreert in Nederland het eigendom en gebruik van alles op en onder de grond. En maakt daarbij gebruik van allerlei in-house ontwikkelde applicaties, voor zowel intern gebruik als extern richting de burger.
Van origine is de Directie IT van het Kadaster een ‘Java-ontwikkelhuis’. Deze klassieke, krachtige programmeertaal biedt veel mogelijkheden, maar kent ook een nadeel: sommige zaken in Java zijn relatief ingewikkeld. “Snel informatie en processen vanuit verschillende bronnen samenvoegen is veel codeerwerk”, vertelt Ruud Dijkman, IT-manager bij het Kadaster. “Bovendien vereist ontwikkelen in Java specialistische IT-kennis en die is op de huidige arbeidsmarkt steeds schaarser.”
Dit is een beperking voor een organisatie die zijn diensten zowel intern als extern heeft gedigitaliseerd. Het Kadaster ging in 2018 op zoek naar een manier om bepaalde applicaties nog sneller te kunnen ontwikkelen, de druk op de Java-teams te verlichten en zaken gemakkelijker te kunnen automatiseren.
Dat werd op dat moment Mendix, op het SAP Cloud Platform. “Niet om Java te vervangen”, verduidelijkt Dijkman. “We hebben het er echt naast gezet. Sommige applicaties lenen zich nog altijd beter voor Java. Denk daarbij bijvoorbeeld aan zeer ingewikkelde kaartapplicaties, of applicaties die diep ingrijpen in allerlei back-endsystemen. Ook gebruiken we voor sommige Mendix-applicaties Java als aanvulling.”
Werken met SAP Cloud Platform als basis voor Mendix was voor het Kadaster een logische. “Het SAP-landschap was al gebaseerd op het SAP Cloud Platform. Het SAP Cloud platform was reeds geïntegreerd in het Kadaster-landschap, daarom hebben we besloten ook Mendix hierop te draaien. Dat heeft enkele zorgen rondom integratie weggenomen en maakt groei mogelijk.
De snelheid is een belangrijk voordeel. “Het ontwikkeltempo van een ‘typisch traject’ in Mendix ligt zo’n 5 keer hoger dan bij een gemiddeld Java-project. Met name voor front-enddoeleinden is het zeer geschikt. Ook is het bruikbaar voor allerlei ‘quick wins’. Bijvoorbeeld voor het snel opstellen van allerlei webformulieren of het vervangen van Excel-sheets”, legt Dijkman uit.
De low-code-aanpak en het hoge ontwikkeltempo van de ontwikkelstraat betekent niet dat aan kwaliteit wordt ingeboet. De ontwikkelstraat van het Kadaster kenmerkt zich door professionaliteit. “In niets doet deze onder voor de Java-equivalenten”, zegt Rik Krikke, projectmanager Mendix bij het Kadaster. “We passen dezelfde kwaliteitschecks toe als in onze Java-ontwikkelstraten, zoals peer reviews en een strak versiebeheer. Op die manier werken we aan zeer professionele applicaties die aan onze hoogste standaarden voldoen.”
Inmiddels hebben we gezamenlijk zo’n 25 applicaties ontwikkeld. Van kleine, ‘tijdelijke’ applicaties tot belangrijke oplossingen waar Nederlandse burgers intensief gebruik van maken. Een voorbeeld van die laatste categorie is het Bestelloket. Met deze applicatie kunnen burgers bij bijvoorbeeld een aanvraag voor perceelsplitsing, of grensreconstructie met als doel om onduidelijkheid over de perceelgrens op te lossen, eenvoudig markeringen aanbrengen op een digitale kaart. Krikke: “Voorheen kregen we deze verzoeken vaak binnen op basis van zelfgemaakte tekeningen. Dat vergde veel uitzoekwerk. Dat is nu verleden tijd.”
Het Kadaster heeft in 2018 Koers in gebruik genomen. Een systeem dat het hart vormt van de akteverwerking en het oude mainframe heeft vervangen. Krikke: “Met Mendix zijn voor Koers handige oplossingen ontwikkeld, zoals Koers Werkvoorraad. Daarmee zien we in één oogopslag en realtime hoeveel werkvoorraden er nog staan en waar ze heen moeten. Dat ging vroeger allemaal via Excel en e-mail.”
Ook IKZM (Integraal Klantbeeld Zakelijke Markt) is geslaagd te noemen. “In de oude situatie liep de ontwikkeling van IKZM niet zoals we gehoopt hadden. Nu hebben we deze applicatie niet alleen vlot gerealiseerd, maar is er zelfs ruimte voor meer functionaliteit”, stelt Krikke vast.
Een groot voordeel is volgens Krikke de laagdrempelige manier waarop applicatietrajecten van de grond komen en in de loop van een project verder kunt uitbreiden. Ook zijn de trajecten heel flexibel en geschikt voor een agile-aanpak. “Onze ontwikkeltrajecten gaan vaak uit van een soort design thinking-aanpak. We beginnen klein en bouwen vervolgens steeds uit. Voorheen was het achteraf toevoegen of aanpassen van zaken veel lastiger. Het gevolg was dat we in het begin een zo groot mogelijke opdracht bij de ontwikkelaars neerlegden, om er maar zeker van te zijn dat aan alle wensen werd voldaan. Door het opgebouwde vertrouwen in het team, dat bestaat uit een mix van ontwikkelaars van het Kadaster en Mansystems, is dat nu verleden tijd.”
