30.11.2023
Technology

SpaceX raketten maken hun eigen ‘noorderlicht’

By: Ron Smeets

BlogTechnology

Wanneer we hier in Nederland het geluk hebben dat het Noorderlicht te zien is, dan zorgt dat altijd voor veel opwinding en prachtige foto’s. We weten allemaal denk ik wel dat het Noorderlicht, of Aurora Borealis, ontstaat wanneer elektrisch geladen deeltjes die door zonnewinden meegevoerd worden op de atmosfeer van de aarde botsen. Schijnbaar, zo blijkt nu, kunnen we ook zelf ons eigen ‘noorderlicht’ maken.

SpaceX auroras

Dat wil zeggen, SpaceX kan, en doet dat al. Niet bewust misschien, maar de raketten van de ruimtevaartorganisatie die na de lancering terugkeren vanuit de atmosfeer, creëren een rode gloed die soms minutenlang te zien is en sterk lijkt op het noorderlicht. Astronomen maken zich nu zorgen hierover. Niet over de wat zij nu noemen ‘SpaceX auroras’, maar over het feit dat dit ontstaat doordat de raketten tijdelijke gaten maken in de atmosfeer.

Nu is dat geen onbekend, of nieuw, feit. Wetenschappers weten al langer dat raketten die gelanceerd worden tijdelijk gaten in de atmosfeer ‘prikken’, maar het feit dat alle (nieuwe) ruimteorganisaties die we tegenwoordig tellen – met SpaceX voorop – vrijwel elke week een lancering hebben, maakt wel dat de wetenschappers zich nu zorgen maken over de hoeveelheid gaten en de mogelijke schade die dat daardoor berokkend kan worden. Dan gaat het met name over het verstoren van GPS-signalen en radioverkeer.

Twee tot vijf keer per maand

Het ‘noorderlicht’ fenomeen dat tijdens raketlanceringen ontstaat, is met name bij raketten van SpaceX bijzonder. Dat komt omdat de motoren van de terug naar aarde kerende tweede trap van die raket tijdens de terugkeer moet worden aangezet om ervoor te zorgen dat de raket op de juiste koers blijft. In de praktijk blijkt dat daardoor zoveel waterdamp en CO2 vrij, op een hoogte van zo’n 300 kilometer. Behalve dat daardoor een gat in de ionosfeer gemaakt wordt, ontstaat soms een bolvormige rode gloed, de SpaceX aurora.

Inmiddels wordt dat bijzondere ‘noorderlicht’ al twee tot vijf keer per maand gespot. Maar, in tegenstelling tot het noorderlicht dat boven de polen ontstaat, hoef je op dagen dat SpaceX weer een raket lanceert niet naar de westelijke hemel te staren. De SpaceX auroras concentreren zich namelijk in de atmosfeer rondom Cape Canaveral in Florida, daar waar SpaceX rakketten gelanceerd worden.

Share this post